Pathian in Thilṭha Ah A Can Ter

Baibal kan siar tikah Pathian mi pawl parah thleng ding awm ih kan ruah lomi thil tampi an thleng ṭheu. Ziangah tile Pathian in cubangtuk thil kan parih thleng lo ding zawng in in hruai lo ih kan ṭhatnnak dingih khua a khannak khalah kan parih thleng dingih kan duhlo pawl khal an tel. Hmansehla zumtu pawl, kan parih thil thlengmi pawl hi Pathian ih remtinak loin a thlengmi zianghman a um lo ih kan hrang thil ṭha lo khal Pathian in a thleng ter dah lo ti kan theih hngilh lo a ṭha. Tu-ah Baibal sungih kan hmuhmi, thilṭha lo pawl Pathin in thilṭha ih a cantermi pawl kan zoh ding.

1. Josef  (Sem.50:20)

Josef ih thuanthu siar tikah zangfahza a si, ziangahtile a thuanthu kan zoh tikah dinhmun ṭha ih a dinnak hnakin a zonzaihnak hi a tam sawn. A suahsempi unau pawl rori in zonzai zetin an tuah ih Izip lam panih khualtlawng Ishmael pawl hnenah an zuar ih annih in  Potifer hnenah an zuar sawng. Cutin Josef cu Potifer ih sal dinhmun ah dingin a tikcu caan a hmang. Veikhat cu Potifer khual a tlawn sungah Potifer nupi in Josef cu it thlang dingin a sawm, asinan Josef cun a el. Nitin te’n a thlem na’n Josef in a el ringring tikah veikhat cu Potifer nupi in Josef ih kor in a kaih, asinan Josef cu a tal ih a kor tan in a tlan suak. Potifer ih nupi cu a thin a heng ih Josef cu thudik lo puh in i sualpi tum tiah a au. A pasal a thlen tikah Josef cu thawng an thlak. Asinan Pathian in a umpi ih thawngtla dang mi pahnih ih mang a lehnak thawngin Siangpahrang ih mang tiang a hun let tikah Izip ram uktu, siangpahrang sangtu dinhmun ah a hung ding sal. Pampi a thlen tikah a u le pawl cu Izip ramah pursum in an ra ih Josef thawn an hmu aw nan an theithiam nawn lo, Josef lawngin a thei hai. Josef cun a u le pawl parah phuba la loin a ngai thiam hai ih an za te’n Izip ramah a ko ṭheh ih ramṭha bik Goshen ah a um ter hai. Joseh ih pa Jakob a thih tikah a u le pawl cun Josef in phuba a la sal ding ti phangin an pa Jakob hminin ngaithiam an dil. Cutikah Josef cun “Keimah siatsuah dingah khua nan khang nain Pathian in thilṭha ah a canter a si” tiah a let hai. Izip ramih Josef a thlen ih zarah mi tampi in paampi ruangih thihnak ihsin luatnak an hmu thei.

Josef ih nunnak kan zoh tikah Pathian mi pawl parah thleng dingih kan duhlo mi thil a thleng. Cubangin zumtu pawl kan nunnak khalah kan par ih thleng dingih kan duh lomi, kan beisei lo mi, kan saduh that lomi thil vei tampi a thleng ṭheu. Asinan zumtu in kan theih dingmi cu Pathian ih siannak loin kan parah ziang thil hman a thleng dah lo. Kan duhlomi zetmi kan parih a thlen tikah Pathian ih siannak, remtinak ih thleng a si. Himi zawnah kan theih tel dingmi cu Pathian siannak lo in ziang thilhman kan parah a thleng lo vekin kan siatnak dingah Pathian in ziangthil hman kan parah a thlengter dah lo. Hi thu kan feng asile kan parah siatnak a thlen tikah vuivainak thinlung thawn ‘Ziangruangah Pathian in kan parah hi vek a thlen ter?’ ti loin ‘Ziang duhsan in so Pathian in a thlen ter?’ tiin Pathian thiltum theihduhnak thinlung kan nei sawn ding. Kan duh lo zetmi, kan parih thil thleng hi Pathian in thilṭha a cang ter ṭheu ih cutikah kan parah cu vek thil a thleng lo pang ding ti kan phang sawn ṭheu. David Guzik cun hi tiin a rak ngan: “Josef hi a u le pawl in Midian mi pawl hnenah rak zuar lo sehla Josef cu Izip ah a thleng dah lo ding. Izip ih Josef a thlen lo ahcun Potifer hnenah zuar a si dah lo ding. Potifer hnenih zuar a silo ahcun Potifer nupi in sualpit a puh dah lo ding. Potifer nupi in sualpit a puh lo ahcun thlawng thlak a tong dah lo ding. Thangthlak a si lo ahcun Faro ih sang tuahtu le sabitti zemtu a hmu dah lo ding. Faro ih sang tuahtu le sabitti zemtu a hmuh lo ahcun ziangtikhman ah an mang a let sak lo ding. An mang a let sak dah lo ahcun Faro ih mang a let dah lo ding. Faro ih mang a leh sak lo ahcun Izip ram uktu a si dah lo ding. Izip ram uktu asilo ahcun Izip ramih rawl ret khawmtu a si dah lo ding. Izip ih rawl retkhamtu a silo ahcun Kanaan ramih a ummi a sungkua pawl cu paampi tuarin an thi ṭheh ding. A sungkua pawl an thih ṭheh ahcun Messiah cu a thihmi sungkua in a ra thei lo ding. Messiah a rat lo ahcun nan sualnak ah thi ṭheh in leitlun ah ruahsannak nei lo nan si ding. Pathian ih khuakhannak maksak hi ziangtluk lungawiza so a si.” (David Guzik’s Enduring Word Commentary)

2. Israel Nauhak Nute (2 Siang. 5:1-19)

Israel nauhak nute ih hmin hi tarlang asilo ruangah Israel nauhak nute tiin kan ti mai ding ih a thuanthu a tawi zawngin ngan hmaisa sehla. Veikhat ah Siria ralkap pawlin Israel an do ih cui ṭum ah Isarel nauhak nute an kaih ih ralbawi Naaman  nupi ih hnenum ah a cang. Naaman cu phaarnat a tuarmi a siih cucu Israel nute in hmuh tikah a pinu hnenah a feh ih a damnak ding lamzin a khih hmuh. Cu tin Naaman cu Samaria ramah fehin profet Elisha a va tongih Elish in fial vekin Jordan tiva ih vei sarih hnim awknak in damnak a ngah. Damnak a ngah lawngah net loin damnak petu Pathian betu ah a cang (2 Siang.5:17).

Isarel nauhak  nute nunnak kan zoh tikah ral kaihmi a siih mi hnenum ah a va cang. Kan mai parih thil hleng ah vun ben sehla ziang tluk riahsiat za a si. Ral ih kaih le mi ih hnenum ih va can hi cu kan par ih thil thleng dingah a duhtu zohman kan um lo ding. Asinan hi Israel nute in kaih tong lo sehla Naaman hi a phaarnat in a thi ding. Hi Israel nute ih ruangah damnak a co ih Pathian nung theitu  khalah a cang. Curuangah a parih thil thlengmi hi siatnak rapthlak zet a bang laiah thilṭha tak thlentu ah Pathian in a can ter.

3. Paul le Silas (Tirh.16:16-36)

Veikhat ah Paul le Silas cu thlacamnak hmun ah an feh ih cu tawk ah khawsia ih polhmi nu kha a sungih khawsia an dawisuak. Cunu cun hmailam thil thleng ding a sim cia thei tikah amah a neitu pawlin sumpai tampi lakluhnak ah an hmang. Paul in a sungih khawsia kha dawisuak tikah amah a neitu pawl an thin a hengih Paul le Silas cu an kaih ih Rom acozah thuṭhentu pawl hmaiah an hruai ih ‘Hi pawl in buainak an suahter ih kan daan thawn a kaih aw lomi daan an zirh’ tiah an heek. Cutikah cozah bawi thuṭhentu pawl in Paul le Silak ih hnipuan cu an dirhtlek ṭheh ih besia zetih an vuak hnuah  thawnginn sungta khaan ah an khum. Paul le Silas cun zanṭim ah Pathian an thangṭhat ih thawngtla dang pawl in an rak ngai. Nasa zetin ling a hninih thawngtla pawl khitnak thir cikcin pawl a phoih aw ṭheh ih thawnginn sangka pawl tla a ong aw ṭheh. Thawnginn kiltu pa in thawngtla pawl an suak ṭheh ah a ruat ih amah le mah thah awk a tum laiah Paul in “Nangmah le nangmah tuahmawh aw hlah, kan za te’n kan um ṭheh ko” tiah a aw neih tawp in a au. Thawnginn kiltu pa cu a lungawi tukih Paul le hnenah a feh. Pual in amah le  a innsang cu Pathian thu a sim ih an innsang in rundamnak an co. Cui thawngin kiltu pa cu anmah thuamhlawmtu ah a cang.

Paul le Silas hi an sual ruangah siloin Pathian thu ruangah vuak le hrem, thawngthlak an tong. Asinan hi harsatnak a tonmi hi man nei zetah Pathian in a cang ter. Thawng an tlak ih rungah thawnginn kiltu tei’ innsang in rundamnak an co ngah, ziangtluk in a sunglawi. Paul le Silas khalin thawng an tlak ih ruangah thawnginn kiltu tei innsang in rundamnak an co hi man hla an ti zet ding.

Zumtu pawl in harsatnak, siatnak, vanduainak a phunphun kan tong ṭheu. A caan caan ah  awloksong le vansang mangbangin kan um caan khal a um. Asinan kan parih thil a thlengmi hi Pathian in a kutcak le a sunlawinak kan hmuhnak ding hmanrua ah a cang ter tikah lungawinak in kan khat sal ṭheu. Siatnak kan parih  a thlen tikah kan tuar laiah lungawi cu a har zet. Asinan siatnak ah ṭhatnak a thleng sal tikah cun kan lungawinak ti tamtu ah an cang. Phun dang deuh ih kan sim asile siatnak hi ṭhatnak thlengtertu ah a cang ṭheu, cucu Bawipa thawngin a si.