Saturday, August 11, 2018

3 Johan sungih MI PATHUM



          Johan cakaut pathumnak hi cakuat tawite a si ih hmansehla hi cakuat tawite ahcun zumtu pawl kan nunnak hrangah zir ding thupi tak in pe. HI cakuat sungah hin mi pa thum ih thuhla  ngan lang ih cui mi pathum pawl ih thuhla ihsin kan dir ding mi le kan ralrin dingmi pawl am um.

A. Gaius

          Gaius timi hmin hi an san laiah hmin lar zet a si. Johan kuat thumnak hi Gaius hnenih a kuatmi a si ih thuhla tampi lang lo khal sehla Gaius hi zumtu zohṭhim tlak zet a si zia kan hmu thei. Cu pawl cu:

1. Thlarau lamih a dammi (cang 2): Gaius hi thlarau lamih mi harhdam a si zia  theih a si rualrual in ziang hmuahhmuah ah harhdam ih a um theinak dingah thla cam sak a si thu kan hmu.Thlarau lamih harhdammi timi cu kumkhua nun kan neih lawng hi rel duhmi a si lo ding. Thlarau lamih dam timi cun zumtu nunnak ih kan tuah dingmi pawl khalih nun felfai a neih lam khal a tel ding.

           Zumtu pawl thlarau lamih a harhdammi kan si ding hi a thupi zet. Thlarau lamih a harhdammi kan si lawngah miin kan kiangih um hi nuam an ti dingih mi dang hrangah phur rit kan si lo ding. Taksa daan khalah a harhdam lo mi pawl hnenih um cu thaw a veng thei ngaingai lo. Thlarau lamih harhdam cu ziangvek a si ti hi cu fiang zetih sim cu a har ding, hmansehla a harhdam mi le a damlo mi zumtu hi cu nitin kan nunnak ihsin ziang maw zat cu theih awk thei nak a um ding. Kan zumtu pi pawl hi kan hnenah an ngam lo tuk a si ahcun thlarau lamah damlonak kan nei tla a si ih cun kan mah lala khal kan zumtupi hnenih tel nuam a kanti lo cun thlarau lamah kan damlo tla a si thei. Cun Johan cakuat ngantu in Gaius cu ziang hmuahhmuah ih a dammi si dingah thla a camsak tikah taksa damnak khal a tel ṭheh. Zumtu ṭhenkhat in thlarau lam thu lawng hi thupi takah retih lei taksa lam zianghman ih siar nawn lo an um. Thlarau lamih a harhdammi kan si ding a thupit vekin kan taksa lam harhdamnak khal a thupi tihi kan theih a ṭul. Lei ih kan um sungah Pathian hna cak sinih kan ṭuan theinak dingah taksa harhdamnak hi a thupi zet.

2. Thutak sungah a um ringring (cang 3-4): Gaius cu Pathian thutak sungih a um ringring mi a si. Thutak cu ziang a si? Pathian cu thutak a si ih a tongkam khal thutak a si (Johan 14:6; :17:17). Johan in Gaius kha thutak sungih a um thu a theih tikah ziang tlukina lung a awi. “ka faa le pawl thutak sungah an nungcang ti ka theih hnakih ka lung i awitertu thu dang a um nawn lo” tiah a ti. Zumtu pawl cun hi leitlun ah kan len le len lo, inn ṭha lo ṭha kan neih le neih lo hnakin kan faa le pawl, kan innsang hi Pathian thutak sungah kan um hi kan lung awinak bik a si. Sum le pai tampi, inn ṭha lo ṭha nei hman nung la kan innsang Pathian thutakin kan um loah cun lungawi a kim thei lo.

3. Rinum zetih hnauantu a si (cang 5): Gaius cu Khristian unau pawl hrangah rinum takin Pathian hna a ṭuantu a si. Kan mai hrang hlawknak ding hrangih hnaṭuan hi cu a awl nan midang hrangih hman awk hi cu a har zet. Asinan kan Baibal in Pathian hrang le midang hrangih nun hman dinghy in zirhmi a si. A dung kan thlunmi Jesuh khal a mai hrangah siloin midang hrangih pumpe awmi a si. Pathian kan rian timi Amah ruangih midang hrangih kan hmanawknak hi a si. Pathian kan rennak ih a thupi zetmi cu rinumnak a si. Rinumnak kan timi cu kan parih thuneitu pawl kan kiangkap le hmuh ban ih an um lo khalle ṭha tak le feltak in hna kan ṭuan thotho khi a si. Pathian hi hmuh theihin kan hnenih a um lo tikah rinumnak hi a thupi hleice.

B. Diotrefes

          Diotrefes hi a thuhla a lang tamlo nasa ih a thuhla lang sunte khal duh um lo tak a si. A hnuailam ah vun tarlang sehla:

1. Hotu si duhtu a si(cang 9) : Diotrefes cunmidang hnakih dinhmun sangih din a duh. Hi dinhmun hi zumtu tampi inkan zuan ṭheumi a si. Jesuh dungthuntu lak khalah Jeim le Johan in sinak sang co duhah Jesuh hnenah an rak feh dah. Jesuh cun khawvelmi vek a si hlah uh, annih cu an hruaimi pwl parah thu an nei tuk tiah a rak sim hai. Pathian hnaṭuan hi riantu dinhmun ih din a si timi hi kan hngilh pang ṭheu. Miin in sunloih le mithmai ṭha kan co tikah riantu kan si ti hi kan theihawk cingcing ding a thupi zet.

2. Pathian hnauantu a co hlang lo(cang9): Hi cang hi TEV ahcun “ka simmi zianghman ih a siar lo ding” tiah a um ih version dangah cun ‘in rak cohlang lo ding’ tit la in a um. A fiangmi cu Diotrefes in Johan thawn pehpar awk a duh lo tinak a si. Diotrefes vek kawhhran hruaitu pawl cun hmun dang ihsin mai kawhhran sungih mi dang ra lut ding hi cu ṭul an ti lem lo, mai sungah mahte ih relbawl awk hi tawk an ti.

3.Thuphan per le mi thuhla siazetin a rel (cang10): Diotrefes cun zumtu pawl in an thuhla kha se zetin a rel lawng si lo in thuphan a per. Pathian hi thutak a siih a sungah thuphan a um ve lo ruangh thuphan huatu a si. Thuphan per hmang le Pathian cu kop awk a theih lo. Zumtu pawl kannunnak ah Diotrefes vek hi theih ding kan um phahphah ṭheu. Midang thuhla se zetih rel hi nuam ti zet kan si pang maw? Kan unau pwl ih thuhla sezetih rel hi Pathian in  duh lo ti cu kan theih ṭheihmi a si ko ding nan kan rak tuah ngah sal ṭheu. Cuangruangah saam hlangantu ih a ngan bang in “ka hmurkaa ah vengtu re hram aw” tiah Pathian hnenah nitin kan nun hlan a ṭul.

C. Demetrias

          Demetrias thuhla hi midang hnakin a  lang tawi cuang. Asinan a thuhla lang sunte hi duhum tak a si. Cucu:

Mi Zokhal in an lawm (cang10): Demetrias hi ziangvekin a nung timi hi a thu in ngan lang silo khal sehla a hnaṭuanmi ah zo khal ih lawm tlak in hna a ṭuan ti a fiang. Zumtu in mi lom beisei in hna kan ṭuan ding cu a si hrimhrim lo nan kan hnaṭuanmi parah lwm tlak hnaṭuantu kansi ding lawngte a thupi nasa. Hnaṭuantu hi cu antam ṭheu nan lam tlak hnaṭuantu hi cu mi malte an si ṭheu. Kan ni khal  Pathian hna kan ṭuannak ah lom beisei ih ṭuantu siloin lom tlakih ṭuantu kan si dinghi a thupi zet.

          Hi Johan cakuat sungih mi pathum nunnak ihsin kan ngansuahmi pawl hi zumtu kan nunnak ih kan in caktertu le ralrin kanthiamtheinak ding hrangah siartu nan zate’n Pathian in lo thlawsuah hramseh.

Ca siarmi pawl : The preacher outline and Sermon Bible
                            Answers by Keith Piper