CA ṬHEN KHAT

Wednesday, December 20, 2017

Danglam Hlei Jesuh Suahnak ( Matt.1:18,24 )


          Jesuh suahnak thu kan zoh tikah Jesuh pai a si dan thu ah siseh, kiangkap thil a thleng  mi ah siseh thil danglam tampi a um. Hiang thil danglam a thlengmi pawl hin a suakmi mi naute Jesuh hi mi menmen a si lo zia lang tertu pakhat a si. Jesuh suahnak ih thil danglam a thlengmi tampi lakah a ṭhen tar lang hnik sehla.

1. Mipa ci tello ih nau pai Mari. Matt. 1:18; 2:23

          Mari hi fala him ti a si ih kan theih cio ṭheh bang tuk in mipa thawn a pawl aw hrih lo mi fala a si. Thlarau thianghlim thawngin mipa ci tello in nau  a pai. Bible sung ah mipa tello ih naupai cu Mari lawng a si. Cu cu lei dan in thil cang thei lo mi a si. Mari hi nau a pai ah a him timenlawng hman si lo in nau te a neuh tiang in a him. San thar ṭongin a rel a si le nau neih tiang rori virgin a si  ( Matt.1:25 ). Mipa ci tello ih Jesuh a suahnak thu in thu pahnih tarnglang sehla.


          a) Pafa pek kan si : Kan hnenah naute a suak zo; Kan hrangah fapa peek a si zo;..Isai.9:6. Jesuh hi Mari sungih sin a suak tikah minung dinhmun la in a hung suahnak lawng a si ih Fapa a sinak, a rak um thoknak a si lo. Fapa dinhmun ih a dinnak  cu lei leh van sersiam hlan ihsin a um zo. Curuangah mipa ci tengteng ih a suah a ṭul lo. Um hrih lo an sem theinak dingah mipa ci a tel tengteng a ṭul. Jesuh cu um cia zo ih suak a si ruangah mipa ci a ṭul ve lo. Mipa ci tello ih a suahnak hin Jesuh hi kan hrangih pekmi fapa a si zia lang fiang tertu a si. “Pe” timi um zia um a um hrih lo mi pek awk a theih lo ih a um cia mi lawng pek awk a si. Amah Jesuh rori khal in Mari pum sung ihsin a suah hlan ah a rak um zo zia a tar lang. Jesuh in, “Thungaite in ka lo sim: Abraham a suah hlan khalah Keimah a si mi ka si,”  tiah a ti ( Johan 8:58). Curuangah mipa ci tello ih a suahnak hin Jesuh cu hlan ihsin rak um cia zo mi leh, Pathian in kan hrangih a pek ih in pekmi a sinak lang tertu a si.

            b) Sual nei lo a si : Tluk siat hnu ih a suakmi tap oh cu zohman sual nei lo kan um lo. Mipa ci ih suak kan si ih kan suah hlan hman ihsin sual ci  cu kan sungah a um cia zo. Asinan Jesuh cu mipa ci tel ve lo, Thlarau thianghlim thawngih pai mi a si vekin Jesuh cu a thianghlim, sual nei ve lo, sual thei lo a si. Sikhalsehla kanmah ih ruangah Pathian in sualnak zianghman a nei lomi Khrih kha……2 Kor.5:21

          Mi ṭhen khat in Jesuh hi minung sinak za ah za ( 100% ) a nei a si ahcun kan mah vek in sual, ruahnak ṭha lo..tvp tla a nei ve kei cu an ti ṭheu. Sual kan neih hi minung za ah za kan sinak a silo, hi cu tluk siatnak ruangih kan dinhmun sawn a si. Pathian in minung, Adam leh Evi a rak tuah tikah sual nei cia in a rak tuah lo, sual hrimhrim an nei lo, asinan Adam leh Evi kha minung sinak ah za ah za an si thotho. Jesuh khal Mari pum sungin a suah tikah minung sinak ah za ah za a si ko nan sual nei lo a si. Cucu rundamtu a sinak zawn ih thil thupi zet a si. Sual nei lo mi lawng in misual pawl a run dam thei.Nunau hrin minung lakih sual nei lo um sun cu Jesuh Khrih lawng a si.


2. Josef in Mari a ihpi lo ( Matt.1:25 )

          Jesuh a suahhlan ah Josef leh Mary an ṭhi aw zo ti cu el theih lo in kan theih feng theimi a si. Hi mi ah thil danglam zet a um mi cu ziang a si ti le Josef hin a nupi Mari cu nau a neih tiang a ihpi (pawl) lo. Josef hi mipa sinak ih ṭonṭaihnak a neih ruangih Mari hi ihpi lo a si lo ti cu kan thei thei, Matt.15:55, 56 kan zoh a si le Josef hin Jesuh si lo fa dang ziang maw zat a nei ti a lang. Curuangah Josef hi cu mipa sinak ah mi pangai a si ti cu rinhleh ding a um lo. Cu ti a si ahcun ziang ruangih Mari kha ih pi lo ha a si ding ti hi ruah tlak thil a si. A san si bik ih lang cu Matt.1:20 ah kan hmuh thei mi cu, vancungmi in Josef hnenah Mari ih naupai mi hi Thlarau thianghlin thawngih pai, van lam fa a si zia leh rundamtu ding a si zia an sim theih ruangah a si ding. Josef in Mari ihpi lo te ih a umnak ruangah Jesuh hi Mipa ci tello ih suak a sinak, minung pangai vek men a si lo nak, Pathian Fapa a sinak kha fiang te’n a lang ter.

          Hi Josef nunnak ihsin thil ropi tak zir ding a um mi cu Pathian tu ruangih Josef ih serhhran awk theinak hi a  si. Minung minunnak ih kan thlir a si ahcun nupi pasal kan neih awk tikah zo cio khalih kan nu pa pawl awk ( Sex ) hi kan ruahsan ṭhehmi a si. Dam lo nak pakhat khat in in tlak buak a si ceng lo ahcun Sex hman ding hi kan thin lung in a bawh mi a si. Sex hi :

          Nu le pa in lainat awk tertu
          Nomnak sangbik in petu
          Kan diriam tertu
          Lungawinak in thlen theitu
          Kan nun handam tertu …tvp a si.

          Josef  in hiang pawl hmuahhmuah hi Pathian thu a donmi ruangih colhsan hrih  hi a hreh lo. Minung lakah Josef bang tukih hi tluk sup aw thei hi an um pei maw? Rel duhmi sawn cu Josef in Pathian hrangih a nun a serhawknak hi a ropi tuk lawm mam. Zumtu kan nunnak ah zoh aw sehla Pathian thu ih ruangah ziang tlukin nomnak, hlimnak kan ngah theimi kan colhsan/ fehsan ngam?

          Pathian hrangah sumpai kan ngah ding mi kan caan hrih maw?
          Pathian ruangah kanmai nomnak ding thil kan fehsan dah maw?
          Pathian hrangah tuah na duh kuahko mi na suup dah maw?
          Pathian hrangah nangmah lam ah ziang tluk caanmi na nei zo?
         
3. Van hlarem mawi a thang (Luk.2:13,14)

          Vancungmi pawl in Pathian an thangṭhat tikah Vanah Pathian an thangṭhat ṭheu. Asinan Jesuh a suah tikah leimi pawl ih theih ban dingin tuukhal pawl mi hmuh rori ah leh an theih thei ding rori in Pathian thangṭhatnak hla an sak. Job. 38: 7 kan zoh asile Pathian in leilung hram a ṭoh laiah vancungmawi pawl lungawi in an au ih hla an sak, cu bang tukin Pathian in rundamnak hram a ṭohnak Jesuh a suah tikah Vanmipi pawl lungawi in hla an sak ve a si. Pathian in leimi hrangih rundamnak lamzin a sial hi vamlam lungawinak a tlin bangtuk in misual pakhat Pathian hnenih a hruaikir a si tikah vancungmi lungawinak a tling ( Luk.15:10). Vancungmi pawl ih hla an sak mi cu:

          a) Pathian an thangṭhat        : Pathian in leilung rundamtu dingah a fapa in pek tikah vancungmi lungawi in hla an sak. Jesuh hi leimi hrangih pek a si tikah vancungmi hman lungawi Pathian an thangṭhat a si ahcun a pekmi minung pawl tla hi cu ziang tluk in Pathian thangṭhat sinsin ding kan si. Pathian in a fapa rori a lo peknak zawnah Pathian na thangṭhat dah maw? Jesuh a lo pek nak parah Pathian hnenah  lungawi thu na sim dah maw? Pathian in nitin kannunnak ih in ngaihsaknak cu vun ret ṭha hrih in fapa Jesuh Khrih in pek vial lawng hman hi damsung theipa tawp ih Pathian thangṭhat ding kan si. Vanmi cun lei ih a rungsuah ah Pathian thangṭhatnak inhla an sak zo, tu ah nangmai caan a si, kumkhaw nun na neih theinak dingih a fapa a lo petu Pathian thangṭhat hi daithlang pang hlah law.

          b) Remnak leng ko seh :Adam hrin minung hmuahhmuah kan zate’n Pathian ih ral kan si (Rom.5:10). Pathian thawn ral kan si dan hi kan zoh asile Pathian in minung parah ral a tho a si lo ih minung sawn hi Pathian parah ral a tho sawn a si. Pathian thu tlansan in Satan thu kan thlun sawn. Thil a si dan vekin feh ding siseh la minung sawn hin Pathian hnenah remnak tuah ding a si, asinan cumi cu minung hrangah thil cang thei a si lo. Curuangah Pathian, a mawh lo sawn in a mawhmi minung thawn remnak a um theinak dingah a fapa in pe, a va mak lawm mam ve! Cumi cu vanmipi pawl in dai te’n an umpi men lo ih naute Jesuh a suah tikah  A duhdawtmi minung pawl umnak leilungah hin remnak leeng koseh,” ti in hla an sak.


Lei leh van remnak tuah thei tu um sun cu Amah Jesuh pakhat lawng a si. Ziangah tile Pathian pakhat lawng a um ih minung le Pathian karlakah remnak tuahtu minung palai pakhat a um. Cuih palai cu mi hmuahhmuah tlen dingah a nunnak a petu Khrih Jesuh a si ( 1 Tim.2:5,6). Vancungmi pawl hin a menmen in hla ansak lo ih remnak palai a suah lawnglawng ah hi hla hi an sak a si. Pathian thawn rel a simi hi Jesuh ih ruangah Pathian thawn kan rem aw zo. Pathian hmin thangṭhat si ko seh.