Saturday, March 30, 2019

Zumtu le Tuarnak (1 Kor.4:11-13)



          Khristian thuanthu kan zoh tikah zumtu pawlih tuarnak hi helh theih loih kan hmuh theimi a si. Cui tuarnak cu khua hlan pi ihsin a thok zo ih tuisun ni tiang a peh vivo. Pathian hi ziangkim ti thei a si ih a minung pawl voi tamtak tuarnak, harnak sung ihsin a kut cakih a run suahnak kan hmuh thei rualrual in a mipawl hi tuar khal a siang ti khal kan hmu thei. Tuar in siang ti men lawng hman a si lo tuarnak hi zumtui covo ah a ret mi a si.

1. Khrih ih Tuarnak

          Jesuh Khrih hi Pathian a siih minung hi amai kut suak kan si. Asinan minung kut tuar in a um. Ziangruangah tile lei minung pawl hremhmun ihsin luatnak kan ngah ih van khua le ti kan co theinak dingah a si. Kan ni ih midang kuat kan tuar hi cu thil cang thei, thil awm a si, ziangahtile minung veve kan siih tawng aw  thei kan si ko. Asinan ziangkim ti thei Pathian in minung ih kut, hrem le vuak, hmuhsuam a tuar timi cu thil mak hleice a si. Jesuh in hi bangtuk a tuar tikah a tuar menmen lo, san nei ih  tuar a si. Cucu nang le kei runsuak dingah a si. Phun dangih kan sim  asile a kawhhran hi a thisen in a lei, tuarnak in a hrama ṭoh tinak a si. A tuarnakih runmi, tlenmi, kholhfaimi kan si.

2. Zumtu’i covo Tuarnak

          Thuhmai hruai ih kan tarlang zo bangin tuarnak hi mi sual hrang lawngah a si lo ih zumtu pawl hrang khal a si zia kan hmu thei. Ziang zualnak tuah lo khal nungna zumtu kan sinak hrimhrimnak turnak hikan covo ding ih zemmi a si. Baibal cangin fiang ter sehla.

Filipi 1:29 Khrih nan zumnak lawngah si loin amah ih hrang nan tuarnak khalah covo zemmi nan si hi mi vannei nan si.

Matthai 5:11 Keimah ih dungthluntu nan si ruangah mi in an lo hmuhsuam, an lo hrem ih thuphan a phunphun an lo puh tikah mi thluasuak nan si. Nan lungawi in nan aipuang uh, ziangah tile nan hrangah tuarman tampi vancung ah ret a si. Nan hlanih profet pawl khal cu bangtuk in hrem an tuar zo.

Matthai 10:17-18 Ralring uh, ziangah tile nanmah a lo kaitu dingah mi an suak ding; zungah an lo thlenpi ding ih sinakok ah an lo vuak ding. Keimah ih ruangah uktu le siangpahrang pawl hmaiah an lo thlenpi ding ih anmah le Zentail mi pawl hnenah ka thu thantertu nan si ding.

Matthai 24:9 Cun an lo kai ding ih hrem ding le thah dingah mi kut ah an lo thlen ding. Keimah ruangah miphun kip in an lo hua ding.

Johan 15:20 Keimah in hrem ahcun nannih khal an lo hrem ve ding;

2 Timote 3:12 Zovek khal Khrih thawn a pehzom awknak in Pathian duhzawng ih nun a tumtu cu hremnak a tong ko ding.

          Tuarnak hi zumtui hrang covo zemmi a si ruangah zumtu pawl hi tuarnak pumpelh hi kan lamzin asilo ih zumtu kan si cun tuarnak pawl kan tong ding timi hi kan theih a ṭul.

3. Tuarnak hi kan sanlet dan ding

          Zumtu hmaisa pawl in tuarnak hi ziangvek in an rak sanglet timi hi Baibal ah kan hmu thei. Cun Hmuhsuamnak a tong pawl hnenah ziang vekin thazang an pek timi pawl hi tui sun ih zumtu pawl ih kan zawh dingmi lamzin an si.

(a) Camriamnak – Thluasuah bawngmal sawmnak (1 Kor.4:12)
          Paul in “ In cam riam tikah thluasuah bawngmal kan sawm hai” tiah a ti. Cucu tuarnak a let sal dan a si. Hi nun hi a zumtu pawlih kan nunpi dingmi a si. Kan parih thil a ṭha a tuahtu, thil in ṭhentu, thil in tuahsaktu, in bom..tvp thluasuah bawngmal sawm hi cu a awl nasa. Asinan kanparih ṭhatnak a tuahtu par lawngih thluasuah bawngmal sawm ding kan si lo zia hlan zumtu pawl nunnak ihsin kan hmu thei. Mi ih camriamnak, soiselnak, nautatnak ṭongkam na theih tikah ziang tin an um? Kan nunnak zohsal cio hnik uh law. Cu vek ṭongkam kan theih tikah in titu hnakih rang sawn, nasa sawn ih ṭongkam ṭha lo barhtu kan si pang maw? Hi vekkan ton tikah ziangtin kan tuah ding timi Paul in fiang takin in sim. A lo cariamtu pawl khal thluasuah bawngmal sawm aw.

(b) Hremnak – Tuar cuahco men (1 Kor.4:12)
          Paul in hi tawk ah fiang takih a tarlangmi cu an mah hremtu pawl an dokalh ve lo zia a si. “Hremnakkan ton tikahkan tuar cuahco men” tiah a ti, an nun in Jesuh Khrih keneh an thlun zia a lang fiang nasa. Jesuh khal an hrem, an vuak, an hmuhsuam tikah an tuar cuahco men. A ṭongkam khat te men hman in amah hremtu pawl an that thei ṭheh ko nan ziang ti hman in a ti hai lo. Kannih cun hrem hi cu kan tuar ngelcel lo men thei, a tuar khal kan um men thei. Hrem kan tuar lo hmanah Jesuh ruangah kan parih ziangsi maw harnakkanton theumi hi kan tuar cuahco thei maw? Tuar cuahco men hi thil hartak a si. An nunnak ihsin zir ding kan va nei tam ve.

(c) Hmuhsuamnak – hmurka neem (1 Kor. 4:13)
          Minung sinakih tuar a har zetmi cu hmuhsuam awk hi a si. Hmuhsuam timi cu ziang ih rel awk lo hi a si. Mi zo vek te kan va si hmanah miih hmuhsuamnak hi cu tuar har kan ti. Mah hmuh suamtu hmurka neemih biak ding hi cu awl lo tak a si. Hiang kan tarmipawl hi minung sinak cun tuah harsa tak lawnglawng an si. Sihmansehla Pathian zumtu pawl cun minung sinak iha tlin lomi khal kanneihmi Khrih nun ruangah kan tuah theimi an si. Pathian in tuarnak hi kan covp ah in ret sak nan a tuar theinak, a nehnak nun khal in pe.

4. Tirhthlah pawl thih dan
Hmin
Thih Dan
Andru
Thinglamtah (X) parih khai that
Bartholomeo
Vuak velh hnu ah thinglamtah ah khen that
Jeim (Alfias ih fa)
Lung ih den that
Jeim (Zebedi ih fapa)
Hngawng tan sak
Johan
Sii ti ih suan nan thi thei lo, tar kun in thi
Judas (Iskariot si lo)
Lung ih den that
Matthai
Fei ih sun that
Piter
Thinglamtah ah linglet ih khai that
Filip
Thinglamtah ih khai that
Simon
Thinglamtah ih khai that
Thomas
Fei ih sun that
Matthais
Lungih den That
Paul hi a thihdan Baibal ah a lang ve lo hmanseh la AD 67 ah Rome uktu Nero ih thupeknak in a hngawng tan a si ti hi zum dan tlangpi a si. Tirthlah pawl hi pangai takih thi zohman an um lo, Thuthangṭha ruangah  harnat, hremnak a phunphun an  tuar.

5. Ziang kan tuar ve?

          Zumtu u le nau kan nih the Thuthangṭha ruangah, Pathian hrangah ziang tlukkan tuar ve? Nasa zetzet tuar tla kan um men thei. Hmansehla Khrih in kan hrang a tuarnak le Zumtu hmaisa pwl ih an tuarnak pawl zoh tikah kan ni ih kan tur ve mi hi cu rel tham a si lo men thei. Sihmansehla zumtu kan si ahcun kanmah le tawk zawn tein tuarnak hi cu kan tong ve cio ko ding. Khrih ruangih tuar hi a lak a si lo tuarman kan hrangah vanah retin a um (Matt.5:12). Curuangah Khrih ruangih tuarnaka tlen tikah riahsia ihum ding kan si lo nanlungawiin nan aipuang uh tiah in ti.

          Zumtu cun harsatnak kan ton ding thu kan tarlang rualrual in ‘tuar ka duh’ ti men ih tuar theih a  si lo. Martyr tla hi hreh a um rualrual in martyr ih thih ka duh ti men ih co theihmi a si lo. Khrih hrangih kan tuar mihi a har vio a bang nan thil sunglawi tak a si timi hi kan theih a ṭul. Pathian ih covo in zem zat lawng hi kan co theimi a si. Kan tuarmi hi Pathian ih covo in zemmi a si, na duhnak men in na tuar thei maimai lo, kan tuarnak in lukhawng an nei ṭheh ti hi kan thazang sihram seh.

No comments:

Post a Comment