CA ṬHEN KHAT

Monday, December 23, 2019

Jesuh Suahnak le Thu thlunnak


Jesuh Khrih suahnak thu kan zoh tikah Pathian thu thlunnak nun kan hmu thei. Pathian ih a duh bikmi hi a thu thlun a si bang tukin Baibal sungih Pathian mi pawl in Pathian thu an thlunnak nun mawi taktak kan hmu thei. Saam hla ngantu cun : “Sumsaw tampi neih hnakin na thu pekmi thlun ah ka lung a nuam sawn” tiah a ti (Sam.119:14). Jesuh Khrih suahkehnak thuanthu thawn a pehpar mi pawl khalah Pathian thu thlunnak nun sunglawi taktak kan hmu thei ih cu pawl cu kan tarlang vivo pei.


1. Zechariah le Elizabeth (Luk.1:6)

Zekhariah le Elizabeth hi nupa an siih Jesuh Khrih lamzin rak sialtu, Baptistma petu Johan ih nu le pa an si. An pahnih in puithiam phun veve an si ih an pahnih in Pathian mithmuh ah nun can ṭha in an nung ih Bawipa ih dan le thupekmi pawl kha kim tein an thlun thluh (Luk.1:6). Hi te nupa hi ziang tluk a mawi mi innsang an si! Nupa rorii n Pathian ṭihmi an si hi a sunglawi tuk. Innsang tamtak ah innsang nu bik Pathian mi zet nan innsang pa bik cu Pathian lam ngaihsak lo an um ih, cun innsang pa bikin Pathian duh zet nan innsang nu bik cu Pathian le thian lo thei lo ih um tivek theih ding le hmuh ding an um. Innsang nu bik le pa bik, kop kim teih ngaihsakmi si hi a sunglawi in dawt an um hlei ce.

Cun Zekhariah tei nupa cu Pathian hmai ah nun can ṭha in an nung tiah a ti. Minung mit hmuh men ih nun can ṭha aw ter hi a um thei  ih cu vek pawl cu lemcang men, ṭha taktak lo an si. Hi te nupa cu Pathian mit hmuh rori ahnun can ṭha in an nung. Pathian ṭihzahnak nun taktak cu Amah Pathian mit hmuh ih nun dan ah a ṭhum aw. Kan minung pi hmaika kem ih ṭhatnak hi cu kan mit thli tlaknak ah an cang thei. Pathian mit hmuh ih nuncan ṭha ih nun hi lemcan tello, Pathian ṭihzahnak nun taktak a si. Thlennak ih zir in nun ṭhin dualdo tivel hi Pathian ṭihzahnak nun a si lo. Baibal ih Zekhariah tei nupa cu nun can ṭha in an nung a ti tikah a lang te men ih ṭha an si lo. Tikcu saupi nun caan ṭha ih a nungmi an si. Zu rit hmang ruangah Nupi thawn ṭhen aw tahrat ih hruai leh sal duh ruangah ṭha aw ter lawk men fang an si lo.

Zekhariah tei nupa cu Bawipa ih daan le thupekmi pawl kha kim tein a thlun ṭhehtu an si. Hi tawk ah Pathian thuthlunnak nun an neih zia kan hmu thei. Zumtupawl Pathian faate kan si zia a lng suahnak ding bik cu a thu kan thlunnak in a si. Jesuh in in simmi cu : “ Ziangah so ‘Bawipa, Bawipa tiah in ti ih ka lo simmi cu nan tuah fawn lo” tiah a ti. A thuthlunnak tello in ‘Bawipa, Bawipa’ kan ti hi cu thuphan men tinak a si.

Cun nau hmin saknak thu khalah Pathian thu an thlunnak kan hmu thei. Zakhariah cu Biakinn sungih hna a ṭuan rero lai ah vancungmi in fa an neih ding thu an sim ih a hmin ah Johan tiih sak dingin a sim. Vancungmi ih thusimmi a zum lo ruangah naute an  neih tiang ṭong thei loin a um. Nau an neiih ih a ni sarihnak ah a serh tan dingah sungkhat pawl an ra hai ih a hmin dingah a pai hmin suangin Zekhariah tiah hmin sak an tum. Pai hmin lole sungkhat lak ih pakhat pakhat hmin sungih nau hmin sak hi Judah pawl ti dan pakhat a si. A nu cun Johan a si ding a ti tikah, an sungkhat ah cu vek hmin pu an um lo ruangah an duh lo. Asinan  Zekhariah an ron tikah a hmin cu Johan a si ding tiah ca in a ngan. Pathian ih vencungmi ih a sim vekin an hman dan kalh in nau hmin an sak.

2. Mari (Luk.1:38)

Elizabeth ih naupai thla ruknak ah Nazareth khua ih a um mi fala thianghlim Mari henah Bawipa ih vancungmi cu a run lang. Mari cu nupi dingah Josef ih ham cia mi a si. Vancungmi cun a hnenah nau a pai ding thu a sim, Asinan Mari hrnagah cun thil cang thei a si lo. Ziangahtile fala thianghlim, mipa thei hrih lomi a si fawn. Vancungmi cun a nau pai dingmi cu Thlarau thianghlim huham cahnak thawngih a si ding thu a sim. Cu tikah Mari cun “Kei cu Bawipa ih salnu ka si. Na sim vekcun ka parah si ko seh” tikah a ti.

Mari in vancungmi hnenah “Na sim vekin ka parah si ko seh” a timi hi thil na men a si lo. Ziangahtile Josef ih ham ciami a si zo tikah nau a pai ahcun a duhdawt zetmi, amah hamtu Josef  in a ṭhi duh nawn lo ding. Cun an mah Judah dan vekin Pasal nei si loih naupai cu lungto in den thah ding a si. Curuangah dimhmun se bik tiang khal thlen huam in vancungmi ih simmi thu a thlun tinak a si. Pathian thu thlun hi malsawm donnak a si rual in Pathian thu kan thlun nak ahhin dinhmun sia taktak khal kan pahtlang ngam a ṭul ṭheu. Mari khalin thih huam in a hnenih thleng Pathian thu cu a thlun. Nau cu a pai taktak tikah Josef hi mi ṭha a si ruangah  Mari kha mual pho ih um ter ding cu a siang loih a thupte in an ham awknak bal sal a tum. Josef in Mari thawn an hamawknak phet sal a tum hi a mawh hrimhrim lo, dan khalin a sianmi a si. Mari dinhmun kan zoh tikah Pathian thu a thlun ruangah a duhdawt zetmi a tlangval cu a caan thlang ding tia fiang. Asinan Pathian in a thuhlun ruangih harsatnak a tong mi pawla theih hngilh dah lo zia a rung lang. Mari in a thiamthu a rel lo nan Pathian sawn in Josef cu thilumzia felfai te’n zan mang hmangin a run sim fiang. Pathian thu thlun hi himnak a si zia a lang fiang nasa. Pathian thu kan thlunnak ih ruangah an caan dingmi um ṭheu khal sehla Pathian in ziangkim kan hrangah lamzin in sialsak ṭheu.

3. Josef  (Matt.1:24)

A tlun ih Mariih thu kan nganmi pehzon in Josef ih dinhmun kan peh zom ding. Josef cun a duhdawt zetmi Mari cu nau a pai ti kha a theih tikah an hamawknak cu phelh sal a tum. Himi ihsin fiangtak ih kan hmuh thei mi cu Josef in Mari cu duhdawt zet khal sehla ṭhiit a tum nawn lo lawlaw. A thinlung ihsin a hlon fel zo tinak a si. Asinan vancungmi in thil um dan a run sim tikah Mari cu a ṭhit sal. Josef in Mari a ṭhit tikah amai duhnak in si nawn loin vancungmi ih fial vekin a ṭhi a si sawn. Baibal ih kan hmuh theimi cu “Josef cu a hung ṭhangih vancungmi ih fial vekin Mari cu a ṭhit” a ti. (Matt.1:24). Vancungmi ih fial vekin Josef in Mari a ṭhit tikah Pathian thu a thlunnak fiang takin kan hmu thei.

Naute Jesuh an neih thluh hnu khalah Pathian in Josef hnenah Izip ram ih tlan dingah a sim. Vancungmi ih sim bangtuk Josef cun a zan a zan rori in naute le a nu Mari cu Izip ramah a tlanpi. Pathian in kir sal dingih a sim hlan sung cu Izip ah an um ih vancung mi in kir sal dingih a sim sal tikah Josef in an nufa in Israel ramah a kirpi sal. Pathian thu vekin a tlan ih Pathian thu vekin an kir sal.

4. Nisuahnak lam Mifim Pawl (Matt.2:12)

Jesuh Khrih a suah tikah nisuahnak lam ihsin mifim pawl cu amah biak dingah arsi zohin an ra. Jerusalem ah thlen tikah Jesuh ih suahnak hmun an sut. Herod in Judah Siangpahrang a suah thu a theih tikah a thin a har ih puithiam upa pawl le daan thiam pawl a sut hai. An nih in Bethlehem ih a suah ding thu an sim. Cutikah Herod in mifim pawl hnenah naute cu va hawl uh la nan hmuh tikah kei khal in sim ve uh tiah a cah hai. Asinan Herod ih duhmi tak cu naute Jesuh biak ding lam siloin thah ding hi a si. Mifim pawl cu an feh sal ih naute Jesuh cu a nu Mari thawn an va hmu ngah ih an biak ih laksawng tla an pe. An tlin kir ding tikah Pathian in mifim pawl cu Herod hnenih kir sal nawn lo dingin a sim. Pathian ih sim vek in lamzin dangin an umnak lam panin an feh. Mifim pawl in thu pa hnih an dong, Herod hnen ihsin ‘na hmuh tikah kei khal in sim ve uh’ timi le Pathian hnen ihsin Herod hnenih kir lo dingin thu an dong. Hi thu pahnih ah lei siangpahrang thu hnakin Pathian thu an thlun sawn.

Pathian thuthlunnak hi zumtu nunnak ah a thupi zetmi a si. Jesuh khalin ‘ka unau tiih a ti mi pawl cu Pathian thu a thei ih a thluntu pawl an si’ a ti (Luk.8:21). Vei khat cu Jesuh thu sim a ṭheh tikah nunau pakhat in “A lo hringtu le a lo tuamhlawmtu nunau cu mi thluasuak a va si so” tiah a ti. Asinan Jesuh cun “Pathian thu a theih ih a thlun taktaktu pawl mi thluasuak an si sawn” tiah a let.


No comments:

Post a Comment