CA ṬHEN KHAT

Saturday, August 24, 2019

Thleng Danglamnak (Efs.4:20-24)


          Thleng danglamnak hi mitin in lo theih lo in kan ṭulmi a si. Baibal kan zoh tik tleng danglamnak thu tampi a um ih thleng danglamnak bu ti hman ih kawh tlak a si. Thlengawknak um lo in zohman vancungram thlen a theih loih, thlengawknak um lo tivek zumtu nun a um thei lo. Thlengawknak um si lo ih zumtu ka si ti aw cu thuphan per a si. Thleng timi cu si dan cia, um dan cia ihsin danglam hi a si. Thleng danglamnak kan ti tikah Pathian thu tello ih thleng awknak khal a um thei. Pathian thu ih thleng danglamnak hi a hnget ih rin a tlak, pawn leng thleng awknak siloin sung lam thlengawknak hi  kan ṭulmi a si. Pathian cu a thleng aw ve dah lo ziang tile a famkim cia ih thleng danglam a ṭul ve lo, sual ci ih a suakmi minung cu kan zate’n thleng damlam ṭul hlir kan si.

1. Dinhmun Thleng Danglamnak

          Dinhmun thleng danglamnak thu kan rel tikah kan thinlung sungah mi sual, zuri sabah kan ti pawl le rukru hmang pawl khi thleng an ṭul an si zia a hung lang ṭheu. Lei dan ih mi ṭha mi fel, zuk le hmawm tham pawl cu thleng ṭul cazin ah kan ret aw lo men thei. Kan theih ṭulmi cu zuri sabah le mi hlothlau pawl lawng hi thleng ṭul kan si lo ih Pathian thu ah cun kan za te’n thleng kan ṭul ṭheh, thlen ṭul na cuang le nep deuh kan um lo,kan zaten thleng kan ṭul dan a bang aw ṭheh. Johan bung 3 kan siar tikah Jesuh hnenah mi fel emem a simi farasi Nicodemas a va tikah Jesuh in a hnenih a ṭongmi cu “Hrin sal na si lo ahcun vancung uknak na thleng thei lo ding” a ti. Kan thupi hoi zawngih ṭongkam hmang sehla, Nicodemas khal hi a fel nan a pianpi felnak men hi van thlennak ah rin a tlak lo, hrinsal thotho a ṭul a si kha.

          Dinhmun thleng danglamnak kan tikah ah kan sim dingmi ih  a sawh khih duhmi cu thlarau lam dinhmun thleng danglamnak a si. Tluksiatnak ruangih kan dinhmun cu mi borhhlawh, mi thi, misual, rul hrin, Pathian doral.. tvp an si. Hi dinhmun ihsin kan mah te’n kan ti danglam aw thei lo, kan thleng aw thei lo. Curuangah Pathian in hi dinhmun ihsin in runsuak dingah a Fapa Jesuh Khrih in pe. Jesuh Khrih kan hrangih a thihnak thawngin Pathian thawn rualremnak in tuah sak, a thisen in in kolhfai ih mithiang hlim ah in pom, mawh nei lo tiah in ti kan sual leiba ngannak cazinpi in phiat sak, Eden tluksiatnak ruangih kan thuanthu mawi lo pawl hmuahhmuah phiatfai in a um ih thuanthu thar te in neih ter. Kan tuah le ṭuan pakhat hman tello in a thisen ih ruangah Pai’ lung a awi zo. Cui thu a zumtu pawl hmuahhmuah in kumkhua nunnak an co, Pathian hmin sunglawi sin ko seh. Mi fel kan simen ruangah ah lungawi tawk hlah uh si, a ṭha kan si ruangah lungawi tawk hlah uh si, misual hlo thlau kan si ruangah lungawi tawk hlah uh si, thleng danglamnak kan ṭul ṭheh a si Jesuh Khrih ṭul lo khop ih mi ṭha, mi fel hi hringfa ah zohman kan um lo. Na felnak le na ṭhatnak ah ṭhum aw pang hlah kumkhua nunnak na co thei cuang lo ding, Cu hnak in Jesuh ih in thleng danglam sakmi pawl hmuahhmuah hi zum aw la kumkhua nunnak cotu na si ding.

2. Duhnak thleng damlamnak

          A hmaisa bikih kan ṭulmi cu kan dinhmun thleng danglam hi a si, hmansehla cumi lawng hi a tawk lo zumtu kan nunnak ah thleng dingmi a um lai. Zumtu kan si hlan ih  kan duhnak hi cu Thlarau thawn a kalh aw mi a si. Zumtu kan si tikah kan sungah Thlarau thianghlim a um ih cui Thlarau ih duhnak ih nung ding kan si. Hi ti zawngin sim sehla; zumtu kan si hlan ahcun kan mah ah duhnak pakhat lawng a um, cucu minung tisa duhnak a si. Asinan Thlarau thianghlim kan si le vetenkan mah ah duhnak thar a um ve, cucu Thlarau ih duhnak a si. Thlarau ih duhnak le tisa ih duhnak (hiarnak) cu an kalh awk thu Gal.5:17 ah kan hmu thei. Duhnak thleng danglamnak thu kan rel tikah zumtu kan si hin thil ṭha lo duhnak (hiarnak) kan mah ah a um nawn lo a hli lellel tinak a si lo. Kan mah ah tisa duhnak a dokalhtu Thlarau duhnak kan nei zo ih ruangah tisa duhnak hnakin Thlarau duhnak kan thlun sawn ding thu relnak a si. Tisa duhnak hi dam sung nei nawn lo ding zawngin Pathian in in lak hloh sak lo, kan mah ah duhnak a um ko nan cui duhnak thlun loih kan um tikah  Pathian a lung a awi.

          Dungthluntu pawl nunnak le hlan zumtu pawl nunnak kan zoh tikah Khris an zumnak ih ruangah hmunsuam, nautat, hremnak phunkim an tuar ko nan Khrih an phatsan cuang lo, ziangdang hnakin Khrih an duh sawn. Leitlun thil le ri hnakin Khrih an duh sawn, an tisa duhnak hnakin Pathian duhnak an thlun ih nun an duh sawn. Tisa hiarnak an nei lo asilo an tisa duhnak hnakin Pathian duhnak an thlun sawn. Zumtu pitling nunnak ahcun tisa ih duhnak le Thlarau ih duhnak pahnih a ummi ah Thlarau duhnak sawn thun duhnak an nei.

3. Hmuhnak Thleng Danglamnak

          Minung sinak ih  mifel, mi ṭha pawl cun ziang an hmu ṭheu akn ti asile midang tlin lonak, mi dang mawhnak, midang ṭhatlonak, mi dang tlaksamnak, midang tlinlonak, midang mawi lonak pawl an hmu ih anmai tlinnak lawng an hmu ṭheu. Asinan zumtu pawl cu mi dang tlin lonak lam siloin anmai lam tlinlonak lam sawn an hmu aw ṭheu. Paul hi zumtuawl hrem rero tu a si ih jesuh hrih thawn an tonawk hnu ah cun ‘misual bik ka si (1 Tim.1:15,16), a tenau bik ka si ( 1 Kor. 15:9)’ tiah a hmu aw.

4. Ziaza Thleng Danglamnak

          Ziaza timi cu nitin kan nunnak, kan tlangleng, kan ṭongkam, kan umtu dan pawl relnak a si. Kumkhaw nun kan co theinak dingah kan ziaza ṭhatle ṭhat lo in um zia a nei lo nan zumtu nun ahcun ziaza ṭha ih nung dingah forhawknak Baibal sungah tampi kan hmu thei. Josef kha ziang ruangah Potifar in ziang hmuahmuah kilkawitu dingah a ret tile a ziaza a zoh ih a lung a kim tuk rungah a si (Sem.39:4). Pathian zangfahnak cunkan ziaza ṭha lopawl in ngaithiam theituk nan ngaithiammi kan si hnuah cun cui zangfahnak in Pathian ziaza thawna mil aw theilo mipawl bansan dingin in zirh. Pathian thu cun kumkhua nun kan co nak ding lawng siloin nitinkannun hi ziaza ṭha thawn nung dingin in zirh. Curuangah tui hlan ih mi sual, mi ṭha lo, thin tawi, huatsuakkan timipawl khal hi Zumtu an si tikah cun mi nunnem le tangdor, lungfual taktak ah an cang ṭheu. Zumtu ka si ti aw si ih nun dan ṭha lo remtuk lai kan si ahcun kan nun cekfel a ṭul. Duh tawk ih nung hualho, khawvel mi thawn danglamnak umlo zumtu kan si pang maw? Pathian thu hi kan nunnak lawng si loin kan nun dan tiang khal in thlengtu a si.

         
          Thleng awk hi cu zo cio khalin kan duh ko nan thleng awk ding hi kan huam ṭheu lo. Kan tuah ṭuan ṭul riai lo ih Pathianihin thlengmi a um ko nan zumtu kan nunnak ih kan nun dan ṭha lopawl hi Pathian in in lak hlo sak vuarvi dingah ruah ding a si lo. Kan ziaza ṭha lo pawl Pathian thu ih ruangah kan bansan dingmi a um ve tihi kan theih a ṭul. Minung ṭanlaknak lawng hi cun ziang ngai a daih thei lo nan Zumtu, Thlarau thianghlim neitu pawl cu khawvelmi ih an ti thei lo mi khal ti thei dingin cahnak in petu kan sungah Thlarau a um. Kanmah cahnak lawng si lo Khrih thawngin kan nun hmang ih zumtu le zumlotu pawl ih znṭhimtlak kan si theinak dingah Pathian in lo thluasuah cio hramseh.



No comments:

Post a Comment