Vanram thuhla hi Baibal ah hmuh ding a tam rualin ai hal ding khal a um ve. Mihrek khatin kan ai hal ášheumi pawl cu : Vanah khat le khat kan thei aw lai pei maw? Van ah thuamhnaw kan hruh ding maw lole Adam le Eve vekin kan si ding? Van ah teh hmindang kan nei pei maw lole lei ih kan hmin thotho a si ding?, timi pawl tla an si. Hiang thusuhnak pawl hi thosal Jesuh ah thulehnak (answer) a kim ášheh.
1. Van ah thuamhnaw kan hruh pei maw?
Van ah thuamhnaw kan hruh pei maw ti
ruahnak suak tertu bik cu Pathian in Adam le Eve a sersiam tikah lawngfang kheh
ih um an si ruangah a si. Van ah cun sual a um nawn lo dingih tisa caak hiarnak
khal a um nawn lo ding tikah thuamhnaw kan hruh lo khal le thil si dan pangai
vek a si men ding tiah ruahnak a um. Asinan cumi cu a dik rori tiih nemhngetnak
ding Baibal ah a um lo.
Baibal kan zoh tikah van ahhin
lawngfang kheh in kan um ding hnakin thuamhnaw kan hruh ding zum a um. Thawhsalnak
ahcun vancungmi bang tuk kan si ding thu Matt.22:30 ah Jesuh ih simmi kan hmu
thei. Jesuh in hi thu a sim tikah nupi pasal a um nawn lo ding thu simnak ah
vancungmi vek kan si ding tiih a sim duhsan bik a cu a si. Hmansehla tuiášum ah
cumi lawng si lo in hnuamhnaw hruh lam khalah vancungmi vek kan si ding thu ah
lak luh phah ka duh. Jesuh thawhsalnak ih vancungmi rung lang kha hni puan a
hruh thu kan hmu thei (Matt.28:3), vancungmi vek kan si ding ruangah thuamhnaw
kan hruh ve a zum um.
Thup.4:4 kan siar a si le bawi tohkham
ih a tomi minug 24000 pawl in puanvar an sin thu kan hmu thei. Cun Thup.3:5
khalah puanvar a sinmipawl cu nunnak cabu ihsin anhmin phiat a silo ding thu
kan hmu thei. Thuphuan sung thotho
ih kanhmuh theimi cu 7:9,13 ah siar cawk lo miruunpi pawlin puan rang an hruk
thu a lang. Himi in a langtermi cu thawhsal hnu khalah lawngfang kheh ih an um
lo zia a langter.
Anetnak ah thuamhnaw kan hruh ding thu
a fiangtertu cu thihnak ihsin a thosalmi Jesuh hi a si. Jesuh kha Thuphuan
ngantu Johan hnenih a rung lang tikah thuamhnaw a hruh thu kan hmu thei
(Thup.1:13). Jesuh in thawhsal hnuah thuamhnaw a hruh zia kimcang siar na duh a
si le (Thawhsal hnuah Jesuh lawngfang khehin a um maw?)
2. Vanram ah khat le khat kan thei aw lai
pei maw?
Vanram kan thlen tikah nupi pasal, nu
le pa, u le nau, sungkhat le rualpi pawl theihawknak a um lai pei maw timi hi
kan ruat ve ášheu ko ding ka zum. Hi
thusuhnak hi a tawi zawngih kan sim asile âkan thei aw dingâ ti ding a si ko.
Jesuh siar lo zohman vanram hung thleng kan um hrih lo nan van ah kan thei aw
ko ding timi a fengnak pawl cu:
Jesuh le a kiang ih khenmi pa:
Luka 23:42-43 ah a kiangih an khenmi misual pakhat deuh in âMaw Jesuh, Siangpahrangih
na rat tikah i hngilh hram hlah awâ tiah a ti. Jesuh in a hnenah âTuisun
ah keimah thawn Paradis ah na um dingâ tiah a let. Misual pa in i hngilh hram
hlah aw a timi kha Jesuh in a hngilh lo dingzia a langternak a si, kan ti thei.
Paradis ah an thei aw lai ding tiknak a si.
Jesuh le a dungthlun pawl:
Matt.28:17 ah Jesuh a thawhsal hnuah dungthlun pawlin an hmu ih an biak. Jesuh
a si ti kha an thei mai ti a fiang. A caan ahcun Jesuh an thiehhliah lo caan
khal cu hmuh ding a um ko. Matt.28:9 khalah Mari le hnenah a runglangih an thei
mai, a ke ah an va pom.
Jesuh le Stefen: Stefen
kha lungto ih an den tikah Pathian vorhlam ih fapa a din kha hmu (Tirh.7:56).
Jesuh a si kha zohman ih sim ášul loin a thei mai ti a fiang. Himi kan tarlangmi
pawl hi Jesuh a thlawhsal hnuah Amah a si zia an theih zia langternak a siih
cumi in theihawknak a um zia a lang ter.
Hmel danglamnak tlangah:
Veikhat cu Jesuh in Piter, Jeim le Johankha tlangparah a hruai ai ih an mah
lawngin an um. Culai ah Jesuh hmuihmel a thlengaw ih dungthluntu pawl in Jesuh
cu Moses le Elijah thawn thu an ruah wk rero lai kha an hmu. Dungthluntu pawlin
Mosesle Elijah hi veikhat hman an hmu dah lo nan anmah an si zia fiang tak in
an thei (Matt.17:3).
Milian pa le Lazaras:
Milian pakhat hi a thi ih Hell ah a tla, tlunlam a hun zoh tikah Abraham le
Lazaras a hun hmu. Milain pa in Abraham a hmu dahlo nan Amah a si zia a thei ih
a damlai ih a cabuai ihsin rawl ášil fuan a eitu Lazaras khal fiang takin a thei
lai (Luk.16:19-31).
A tlun ih kan tarlang bangin vanram ah
khat le khat theihawknak cu kan nei ding, hmansehla leilung ih kan pehtlaihawk
(relationship) vek cu a si nawn lo ding. Kan unau sungkhat le rualoi ášha an si
ruangih ih duhdawt hleice, ngainat hleice a um nawn lo ding. Thleidan um nawn
lo ding bangran teân kan leng tlang ding (Mk.12:25).
3. Van ah hmin thar maw, lei ih kan hmin ka
pu ding?
Hi thu hi thu harsa zet a siih hmuh
dan tla a bang aw lo zet. Baibal ah hin Pathian in hman thar a pekmi, an hmin a
thlengmi an um (Abram-Abraham, Sarai-Sarah, Jakob-IsraelâŚ) ih an suah hlan
ihsin an hmin ding a simcia mi khal an um (Baptist tu Johan, Isaak, SolomonâŚ).
Curuangah Pathian ih hmin pekmi/ thleng sakmi le minung ih hmin sakmi khal a um
tinak a si. Asile hi kan lei hmin hi van ah the kan hmin thotho ding a si pei
maw tihi hnakdohtu cu si. Baibal ih hmin thar timi kan hmuh theimi Baibal cang
pawl cu: Isai.62:2,4; 65:15, Thup.2:17; 3:12). Isaiah sungih hmin thar thu an
hmuhmi pawl hi vanih kan hmin thuhla thawn cu a pehpar aw lo in a lang. Asan cu
Isai.62 hi cu Jerusalem thu a si ih a hmailam thu Pathian in a simcianak siin a
langih Isai.65 khal hi Vanram, kumkhaw ram thu a relnak siin a lang lo, ziangahtile
Isai.65:20 ah thihnak thu a lang lai (The Wiersbe Bible Commentary).
Thukamthar ih âhmin tharâ timi a
langnak Thuphuan 2:17 hi a si bikih 3:12 hi cu Jesuh ih hmin thar sawn a si thu
a fiang. Thup.2:17 hi Baibal dangdang ih a lang dan hun tarlang sehla:
âŚlungvar,
le cui lungto ih hmin thar nganmi a cotu siar lo zo hmanih theihlo mi cu ka pe
ding a si. (Chin
King James)
Lungvar
ka pe dingih, cuih lung parihhmin thar nganmi cu a cotu siarlo zohman in an
thei lo. (Chin Standart
Version)
Cuih tlunah lung raang pakhat fingfing in ka
pe ding ih cuih lung raang parah cun a cotu lawngih theihmi an hmin thar ngan in a um fingfing ding,â tiah a ti.
(Hre Kio letmi Falam Baibal)
( hi tawkih
âanâ timi hi a mirang ah cun a tello a bang nanâŚI will also give each of
them a white stone on which is written a new name that no one knows except the
one who receives it). Hi tawk ih a lang dan ah cun zumtupawl ihhmin thar
maw Khrih ih hmin thar ti a fiang lo. Hmansehla Baibal cang dang kan zoh asile
Khrih hmin thar sawn ngan a si sawn in a lang (Thup.3:12; 14:1). Kimdeuh ih
siar duh hrangah (https://www.gotquestions.org/white-stone-new-name.html). Ziangkha lole hi thu hi thu harsa a si vekin Baibal
cang dangihkan hmuh theimi pawl zoh vivo sehla.
a)
Matt.17:3 ah khan Jesuh
rualin Moses le Elijah an rung langih an hmai hmin teân ngan a
si.
b)
Luk.16:19 ah Milian pa in
Abraham kha a hmin in a ko lai.
c)
Matt.8:11 Fiangtein
ka lo sim: nisuahnak le nitlaknak ihsin mi tampi an ra ding ih vancung Uknak
rawl einak puai ah Abraham le Isaak le Jakob thawn an to tlang
ding. (Hi pathum tarlangmi ahcun an lei hmin rori ih kawh an si lai.)
d) Thup.13:8
..a sinain leilung seem hlan ihsin nunnak cabu sungih hmin khum ciami
pawl cun an bia lo ding;.. (Leilung sem hlan ihsin hmin ngan
cia a si ahcun kanlei hmin a si ding a zum um.)
e) Thup.21:12,14
âŚ. Cuih
kotka ahcun Israel miphun hleihnih ih hmin an nganâŚ. Khawpi
kulhnak phar cu inn-hramášohnak lungto hleihnih parih phunmi a si; âŚ..cuih
lungto parah cun Tuufa ih tirhthlah hleihnih pawlih hmin an ngan.
f) Thup.22:16 ah Johan hnenah "Keimah Jesuh in" tiah a ti aw lai. Leiih a hmin a sal aw lai ti kan hmu thei.
f) Thup.22:16 ah Johan hnenah "Keimah Jesuh in" tiah a ti aw lai. Leiih a hmin a sal aw lai ti kan hmu thei.
No comments:
Post a Comment