CA ṬHEN KHAT

Friday, January 25, 2019

Jesuh le Miphaar ( Mak.1:40-45 )


        Jesuh leitlun a len laiah damlo tampi a ti dam hai ih cumi damlo lakah miphar khal a ti dammi ah an tel ve. Dam lo ciocio khalah phaar pawl hi an dinhmun a se zet. Mai minung pi lak khalih um thei lo hnarpawn ih retmi pawl an si. Thi si lo in mi thi tluk ih an ruah mi pawl an si. Hi Marka 1:40-45 sungih Jesuh in a damtermi phaarnat tuartu pa hi phaarnat tuar dam termi a hmaisa bik a si ding zum a um. Jesuh thawn an tonawknak le damnak a co nak ihsin thazang la tlang sehla.

1. Miphaar pa ih zumnak le zangfah dilnak (cang 40)

          Hi mi phaar le Jesuh an tonawknak thu ah Matthai 8 sungih a lang dan vek a si le Jesuh cu tlang parin a rungṭum ih mi tampi in an thlun. Cui mi tampi ih thlun rero lai mi Jesuh kha miphaar in a va tong. Ziangruangah tile hi miphaar hin Jesuh ih mi tidamnak thu a thei ih anih khal a dam ter thei ding timi zumnak a nei. Miphaar pawl in pi 6 hnakih nai in mi an naih thei lo timi dan a um. Curuangah Luka 17:11-17 sungih miphaar 10pawl in Jesuh hi an naih lo ih hla ralin ringzet in Jesuh an ko. Asinan hi pa cun Jesuh ih tidamnak a beisei tuk ruangah daan pah khal poisa thei nawn loin mi tampi lakah Jesuh cu a va tong. A nunnak ah thil dang a lal thei nawn loih Jesuh ton ngah ding lawnglawng a luah khat. A um zia cu thih khal a poisa thei nawn lo tinak a si. Miphaar hi mi lakih an tel ve a sile lungih den that theih a si. curuangah ka thih le thih ti rori in Jesuh hnenah a sep aw ti tluk a si. Dam duh ah thih khal poisa loin Jesuh hnenah a ra thleng.

          Hi zawn ah zumtu in thazang kan lak dingih ka duhmi cu Jesuh hi ziang tlukin kan beisei ṭheu timi a si. A thil ti thei zia kan thei, a cak zia kan thei, ziangkim ti thei a si zia kan thei, midang parih mangbangza a tuahmi kan thei, asile ziangtluk in Jesuh hi kan beisei? Midang hrangah thil maksa a tuah rero kan thei ih kan hrangah a tuah zik lo vekin kan ruat maw? Hi mi phaar cun Jesuh ih thil ti theinak a theih men ah a nun a cawl lo, amah rori damnak co dingah Jesuh a beisei . Kan Pathian hi midang hrang lawng ih a ṭhami Pathian a si lo, midang hrangh lawngih huham nei a si lo, kan mai hrang ah a ṭha ih kan mai hrangah thilti thei a si. Pathian hi ziangtlukna beisei timi in ziangtlun na zum, na rinsan ti  a lang ter.

          Miphaar cun Jesuh hnenah “Na duh a si ahcun i thiang ter thei ko” tiah a ti. Himi ahkan hmuh theimi cu Jesuh ini dam ter thei ti a theihfiang rualrual in Jesuh ih duhnak ah a ṭhum aw. A duhnak hnak in Jesuh duhnak tum sawn in a ret. Zumtu kan nunnak zoh aw sal uh si. Pathian hnenih thil kan dil tikah kan duhnak maw A duhnak thupi deuh ah kan ret? Thla kan cam tikah na duhnak bang in si ko she tiah kan ṭhum aw thei maw? A can can ah cun “ Na duhnak bang si ko seh” tiin a net kan khar nan kan duhnak vek a si lo ahcun kan vuivai sal leh ṭheu. Kan duhmi Pathian hnenah thlen ding a si ko nan akn duh vekih a can lo khal le Bawipai duhnak a si sawn a si hi ti ah ṭhumawk thei a ṭul.

2. Jesuh ih zangfahnak ( Cang 41,42)

          Jesuh cun mi phaar ih dilnak a theih tikah a zangfah ngaingai. Jesuh cu zangfahnak ih khat a si (Matt.9:36; 14:14). Miphaar Jesuh hnenih a ra thlen hi dan cun a siang lo. Asinan  hi miphaar hi dan khalin a kham thei nawn lo, dan pahbal in Jesuh  hmaika ah a khuk a ra bil, cuvekin Jesuh khal dan in a kham thei lo nawn ih tham a thiang lomi pa cu a kut in a hei dawh ih a tham hnuah k alo thiang ter duh zet tiah a tiih a dam. Dan pah ih amah beisei tu hnenah dan pah in miphaar a tham (Puit.5:2,3). Jesuh cun amah beisei tu pawl hi mi ziangvek an si tiah an dinhmun zir in a kawm lo, hnar pawn minung khal tham duh tu, hnonmi pawl ih rualṭha a si. Ṭangṭawm sualnak a tuahtu khal a ngaithiam ih siahkhong inn khalah a thleng, hnonmi pawl thawn hmunkhat ah an um tlang. Mi phaar pawl hi mi thianghlim lo an si ih, mi thianghlim lo a thamtu cu mi thianghlim lo a si ve. Miphaar pa a thian theinak dingah Jesuh cun thianghlimlo dinhmun khal ah a ding huam tinak a si. Sikhalsehla kanmah ih ruangah Pathian in sualnak zianghmana nei lomi Khrih kha sualah a can terih cuticun amah ih zarah  Pathian ih dingnak kan ṭawm ve nak dingah a si (2 Kor.5:21). Jesuh cun tham lo khal in a dam ter thei ko, khawsia khal tham lo in a dawi suak, a tongkamin dam lo khal a ti dam,hman sehla ti miphaar, tham thianglo mi kha tham ta tengteng in a ti dam. Jesuh in a hrangih a pek awk ve zia langter tu a si.

3. Jesuh ih thu cah (cang 43, 44)

          Hi mi phaar in damnak a co tikah Jesuh in a feh terih thu pa hnih a cah. A pakhatnak cu khai thu zohman sim lo dingah le a pa hnihnak ahcun puithiam hnen feh ih thawinak pek ding hi a si. Jesuh a mi ti dammi pawl le a ngai thiam mi pawl hnenah thu cah a nei ṭheu, lole fialmi a nei ṭheu. Hi miphaar pa hi a dam theinak dingah fialmi a nei lo, a dam hnu sawn ah tuah ding le tuah lo dingmi a sim.

          Sual fate pawl rundam kan si theinak dingah Pathian in phutmi, fialmi in nei lo nan a rundam fate pawl hnenah fialmi a nei. Kan tuah dingmi le tuah lo dingmi in sim. Kan damnak ding hrangah tuahthei kan nei lo ih amah inindam ter hnuah damnak a cotu nang le kei hnenah Bawipa in thucah a nei. Rundam na si theinak dingah Pathian ih “ti aw ti hlawh” tiin a lo fial lo, rundam fa na si tikah cun “ti aw ti hlah” tiah a lo timi a um timi hi theih a ṭul.

4. Thulun lonak ( Cang 45)

          Hi Jesuh ih ti dam mi pa hi Jesuh a beiseinak lamah uar a um zet rualin Jesuh thusimmi a thlun lonak lam ahcun uar a um lo zet. Jesuh in “zo hman va sim hlah” tiih a cahmi kha thlun lo in hmun kip ah a than vivo. Cun puithiam henah feh aw a timi khal hi a feh ti thu a lan glo ih a feh lo ti thu khal a lang cuang lo ruangah thu hran in ret sehla. Zo hman sim lo ding a timi  a sim thotho dan ah thu cu a thlun lo nasa. Amah lawngte Puithiam hnenah cun a feh ko ding tiah zum a um, ziangah ti le puithiam in a thian thu a than ta loahcun mi lakah a tlang leng thei lo ding. Hi thu hin minung kan nunzia a langter zetin ka thei. Damnak kan cohlan ahcun Jesuh kan beisei thei zet nan kan dam hnu ah cun a thu thlun ding lam hi kan nunah a lang tuk lemlo ṭheu. Hi pa in Jesuh thu a thlun lo ih ruangah Jesuh hrangah harsatnak a thleng, khawsungah feh thei nawn lo in a um phah. Hi pa hi Jesuh in simlo dingih a cah mi a sim thotho ih kan ni teh Jesuh in sim dingih in fialmi sim loin kan um ve pang maw ti ruah ding a um. Sim lo ding a timi a sim ih, sim dingih a fialmi pawl hi dai te ih kan um men a si ahcun hi pa thawn kan danglamnak a um lo ding.

          Hi miphaar damternak thu hi thu tawite si khal sehla kannunnak hrangah thupi zet,kan dam sung kan theih ṭulmi thil a um. Kan nun ṭhang so tertu si thei dingah Pathian in siartu pawl lo thawsuah hramseh.




Ca siarmi pawl:

          The preacher’s outline & sermon Bible
            The Wiersbe Bible Commentary
            The applied New Testament commentary
         

         


No comments:

Post a Comment