CA ṬHEN KHAT

Wednesday, December 25, 2019

Mari le Elizabeth ih Tonawknak Sunglawi (Luk.1:39-47)


          Mari le Elizabeth ih thu hla hi cu Jesuh Khrih suahnak thu hla thawn pehpar in kan theih zet mi an si. Hi te pahnih hi taksa dan khalah sungkhat aw an si (Luk.1:36). Cun minung minunnak khalah mi ṭha le mi fel an si zia kan thei thei, ziangahtile Elizabeth hi mi nun can ṭha a siih Mari khal fala him a si ve (Luk.1:6,27). Cucu Jesuh Khrih suahnak ah thil poimawh tak a si, ṭhimnakah Mari hi mi zuangzam, nunau hlo thlau deuh rak si bangta sehla Jesuh Khrih hi van lam fa ih nemhnnget a har zet ding. An pahnih in vanlam fa pai veve an si ruangah Mari in Elizabeth a va tlawnnak khal a si. An dinhmun a bang aw ih an par ih thil thlengmi pawl hlawm aw ding hi Mari ih va tlawn san a si bik. Hi an tonawknak hi kan zoh tikah “lungawiza Tonawknak’ kan ti thei, ziangahtile Elizabeth khal a lungawi ih a pomsung naute khal lungawi in a khir, Mari khal a lungawi ve nasa.  Hi an tonawknak ihsin kan zir dingmipawl tarlang vivo pei.


1.  Mari cu Vanlam fa pai ve tu Elizabeth hnenah a feh (Luk.1:39)
Mari cu vancungmi in nau a pai ding thu a sim hnu reilo te ah Elizabeth hnenah a feh. Elizabeth hnenih a fehnak san hi a sungkhat le hmel theih a si ruang men ah a si lo, Amah vekin vanlam fa pai vetu a ri ruangah sawnah a si. Ngaingai te’n ti ahcun Elizabeth hnen ih feh ding hi thil aw lai a si lo, ziangahtile an umnak khua hmin hi Baibal ah tarlang a si loih Judea peng tlangpar khua a ti tikah Hebron a si ding hi zum a um zet,a si lo hman ah khang kiangkap khua a si ko dingih Mari umnak Nazareth khua ihsin cun hmun hla zet, peng 80 tluk lai ih hla a si tikah ni thum ni li lai feh tham a ti.

Zumtu kan nunnakah kan zir dingih ka duh cu zumtu cun khawvelmi pawl hnenah ah siloin kan zumtupi hnenah um tam, thleng tam, caan hmangtam thei sehla kan nunnak hrnagah thil ṭha a si. kan lungawi caan ah maw kan riahsiat caan ahmaw Pathian mi hnenah a fehtu, Pathian mi pawl thawn pawlkomnak a nei tammi kan si ding a thupi zet. Zo pawl thawn kan pawlkom aw, zo pawl thawn tikcu caan kan hmang tam, zo pawl thawn kan um tlang ṭheu timi hi a thupi zet. Cuti kan ti tikah zumlotu pawl hi kan hnong in kan thlauthla ding ti lam cu sim duhmi a si lo.

2.  A tuahtu ah a ang (Luk.1:39)

Mari cun vanlam aw a don tikah rei lo te ah amah rori in Elizabeth a va pan mai. Ziangtikah ka sungkhat Elizabeth in ka thuhla a thei ding? Ziangtikah so i ra ton ding tiin Elizabeth ih ra ton hmuh ding lam a hngak lo, amah sawn in Elizabeth a va pan lohli sawn. Jesuh in a simmi cu “Miin ka parah tuah haiseh ti kan duhmi vekin midang parah tuah ve uh” tiah a ti (Matt.7:12).

Zumtu cu mi kan parih an ṭhat lawng ah ṭha ding kan si lo ih kanmah sawn hi midang parah va ṭha hmaisa ding kan si, a tuah hmaisa tu si hi nun pitling a si. Jesuh in tlangpar ah hitiin thu a zirh: “A lo duhdawttu lawng na duhdawt a si ahcun ziangahso Pathianin laksawng a lopek ding? Siahkhongtu hmanin cubangtuk cun an tuah ve a si! Na rualpi ṭha lawng na biak ṭhat a si ahcun midang nan hleihnak ziangso a um cuang? Pathian bia lo mi hmanin cu vek cu an tuah a sisi!”. Nu le pa nunnak khalah ngaithiam dil awk a ṭul caan khalah pakhat ih dil hmaisat ding hngaktu si loin kan mahsawn in ngaithiam hi dil hmaisa tu ah ṭan thei a ṭul.

3.  Zamrang in a feh (Lk.1:39)

          Mari cu vancungmi thawn an biak awk thluh hnuah Elizabeth hnenah zamrang zetin a feh. Zamrang zetin a feh timi hi ningṭih ruangih zamrang a si lo, duhtuk, caak hiar tuk ih feh a sinak a lang ter, cu lole thupi tuk ih a ret zia a lang ter.

          Zumtu pawl kan nunnak ah Pathian hrangih kan  nunnak ah daithlang ding kan si lo. Pathian in kan nunnak ah ziang thil simaw tuahter in duhmi kan theih a si ahcun tuah lohli ding a si. Pathian biak le thangṭhat hi thupi ah kan ruat a si ahcun Amah kan biaknak hmun biakinn hi tlai loin theng vervo ding kan si. Ziang kan tuahnak khalah hngah cop ringring ṭul, dai thlang zumtu kan si pang maw? Jer.48:10 nakah Bawipa ih hnaṭuan ah a khungfungtu cu siatserh si ko seh tiah a ti. Kan Pathian hi ziangtik hmanah tlai dah lo Pathian a si ih zumtu khal Bawipai hrang ahcun khulfung ding kan si lo.

4.  Thuthangha a donmi a sungkhat hnenah a fehpi

Mari in vancungmi hnen ihsin vanlam thu a don tikah a hmaisa bikah a mai sungkhat a simi Elizabeth hnenah a feh.

Hi thu ihsin kan nunnak ih seng luh dingih ka duhmi tu Thuthangṭha hi kan mai innsang ihsin thok ding kan si. Mari cu Elizabeth hnen a feh tikah vanlam thu don veve an si. Kan innsang kimin Pathian thu ah kan nun a felfai ding hi a thupi nasa. Ramthim hnaṭuannak hi daithlang loih kan ṭuan dingmi a si ko nan kan mai innsang sawn hi Pathian thu ah kan thim pang maw ti hi phan um tak a si. Elizabeth tei innsang hi kan zoh tikah dawt um za innsang, Thlarau thianghlim ih a khatmi innsang an si. Luka bung khatnak sungah thlarau thianghlim ih khat timi hi voi thum kan hmu thei. Elizabeth in Mari ih ṭong theih tikah Thlarau thianghlim in a khat (Lk.1:41), Johan cu anui pum sung ihsin a suah veten Thlarau thianghlim in a khat (Lk.1:15), Elizabeth in nau a nei ih a fapa hminah Johan tiih a sak ngah hnuah Zekhariah cu Thlarauthianghlim in a khat (Lk.1:67). Kan innsang cio the Pathian thu ah ziang vek dinhmun ah kan ding ve? Sungkim te’n Pathian thu ah kan um cio maw? Kan mah le kan innsang hi Pathian thu ih kan um hmaisat ding hi a ṭul zetmi a si. Jesuh in Farasi pawl kha ‘nanmai mit sungih thingtum hman phorh ta lo in ziangtin so midang mit sungih hnawm fate cu nan coih thei ding?’ a ti bang tukin Pathian thu ah midang hnakin kanmai innsang rori kan umngah ding hi a thupi.

5.  Elizabeth in Mari a lungawi pi

Elizabeth hi Jesuh Khrih lamzin rak sialsaktu ding Johan paitu a si ih Mari hi Jesuh Khrih paitu a si. Minung sinak ih  kan thlir tikah Mari hi co u deuh co ngahtu a si. Asinan Elizabeth in Mari comi parah halhsiknak thinlung a nei lo ih a lungawi pi sawn. Pathian in a co termi parah a lung a awi zet ih Mari ih co u a co mi par khalah lungawi pinak a nei.

Zumtu pawl hi Pathian ih minung ciocio kan si nan in co termi le in coter zat hi a bang lo. Thlarau laksawng khal kan zoh tikah a dangdang a um ih mi pakhat ih a pekmi le a dang pakhat hnen ih a pekmi hi an bang aw lo. Cun lei thil le ri kan zoh tik khalah Pathian in a thluasuah in don termi tla a bang aw lo ih kan don zat khal a bang aw lo. Mi ṭhenkhat hnenah tam deuh, tum deuh a co ter laiah mi ṭhen cu mal deuh, te nau deuh a co termi khal a um. Zumtu kan nunnak ih a thupi zetmi cu Pathian in in co termi parah lungawi thiam ding le mi dang a pekmi parah lungawi pi thei ding hi a si. Kan hnakih cungcuang deuh ih Pathian ih a cawisan mi an um khal a si le a thiiktu le a eltaitu ah kan ṭang pang ding a phan um zet.

6.  Lungawinak in an khat

Mari le Elizabeth an ton awk ih an biakawknak tongkam ihsin kan hmuh theimi cu an lungawinak hi a si. An lungawinak hi lei thil runagah a si lo ih van lam fa paitu an sinak parah an lung a awi tuk lawm mam. Mari tla cun a lungawinak lang terin hi tiin Pathian a thangṭhat: “..mi nauta a salnu hi hngilh loin i thei ringring a si” a ti. Mi nauta, van lam fa pai ding tlak ah a ruat aw lo, asinan Pathian in Jesuh paitu ah a hril hi a lung a awi tuk.

     Hi thu ihsin kan zir thei mi cu lungawinak taktak timi hi van lam ihsin a ra, leilung in a suahpi mi lungawinak cu lungawinak taktak a si lo, z ziam leh mai ṭheu. Minung hmurkaa ih sim thei lo lungawinak cu van lam, Pathian hnen lawng ihsin kan ngah thei. Cun kan nunnak hi bih cio sehla, kan lungawinak hi ziang a si ṭheu? Jesuh Khrih neitu kan si nakah Pathian hnenah lungawi thu kan sim dah maw? Ziang dang hmuahhmuah hnak ih sunglawi bik cu: Hremhmun mei lipi ih tla ding rori van hmun luah thei dingah a Fapa Jesuh Khrih in pek hi a si. Vanram hi a lei ih lei ṭul ding siseh ka kan lei thei ding thil a si lo, hman sehla kan nih mi nauta pawl in dungtun siang lo in vanram co thei dingah a Fapa Jesuh Khrih in pek hi Pathian hnenah lungawi ringring ding kan si.

Jesuh Khrih suahnak thu ah hi nunau pahnih hi mi poimawh tak an siih Pathian phuansuahnak dong ngahtu veve an si vekin tui sun ni ih zumtu pawl hrang ah kan thazang laknak an si ringring. An thuanthu hi a mawi in a duh um nasa zet fawn. An nun can hi kan hmuh theimi pawl hmuahhmuah hi tui sun zumtu pawl hrangah a thar in petu ah Pathian in thluasuah vivo hramseh.

No comments:

Post a Comment