Wednesday, December 25, 2019

Jesuh Suahnak le Pathian Phuansuah awknak


        Pathian ih phuansush awknak hi kan Baibal sungah hmuh ding tamtak a um. Amah rori a phuan suah awknak le hmanrua hmangih a phuansuah awknak khal a um. Thukam hlun sung khalah Pathian hi vei tamtak a phuang aw. Kan Baibal sungih kan hmuh vekin Profet pawl hmangih a phuansuah awknak ah Profet Haggai, Zekhariah le Malakhi pawl hi a ne ta bik pawl an si ih an nih pawl hi BC 580 kiangkap ih a ummi an si. BC 400 lam cun Pathian phuansuah awknak hi hmuh ding le theih ding a um nawn lo. Profet hmang in siseh, hmarua hmangin siseh, vancungmi hmangin siseh Pathian phuansuah awknak theihding a um lo. Curuangah BC 400 ihsin Jesuh Khrih suah karlak hi daiziar caan (silent Period) tikah  kawha si hngehnge. Cuvekin Pathian ih phuansuah awknak a khaat emem laiah Jesuh Khrih suahnak thuhla ah vanlam phuansuah awknak tamtak a rung lang sal hi a sunglawi tuk. Jesuh Khrih a suahnak thawn pehpar awin Pathian cu zovek minung pawl hnenah a phuang aw timi kan zoh  ding.


1. Zekhariah Hnenah A Phuang Aw (Luk.1:6-)

Zekhariah hi Jesuh Khrih lamzin raksial saktu Johan ih pa a si. Amah hi puithiam siin a tar tiangah faate a nei lo. Zekhariah cu miṭha le Pathian thu thlunmi a si vekin nitin te’n a hnaṭuan caan a kim tikah Biakinn ah a fehih puithiam hna a ṭuan (Luk.1:8). Nitin te’n a hnaṭuan caan a kim in Biakinn ah a feh timi in Zekhariah hi hnaṭuan teima mi, a hna ngai thupimi a si zia le mi zelthem a si lo zia a lang fiang ter. Jesuh Khrih suahnak thawn pehpar in Pathian cu amah duhtu le teima le thungai thlakih a mai hna ṭuantu hnenah a phuang aw hmai sa bik. Zekhariah cu a thin a phang ih vancungmi in” zianghman ṭihhlah, Pathian in na thlacamnak a lo theihsak zoih na nupiin nau apai ding” tiah a run sim. Rinsan tlak ih a hna a ṭuan vekin Pathian in an innsang ihan ṭul bikmi fanau a run pe.

Zumtu kan nunnak ah Pathian in kan mah le tawk zawn in ṭuanvo in pe cio. Pathian in ṭuanvo in pekmi ah teimaknak le thupi ih ruahnak taktak kan  nei maw ti lawngte kan nunnak ah kan zohfel awk a ṭul. Pathian in ṭuanvo in pekmi hi a hmin men ih ṭuan ding a si loih thinlung pe in thu ngai thlak ih ṭuan ding kan si. Pathian hna hi kan nunnak pum hlum ih thu hngai thlak ih ṭuan tlak hna a si. Pathian ih ṭuanvo in pekmi teimak suah ih thinlung thungai thlak ih a ṭuantu pawl Pathian in an ṭulnak theihsak in an thlacamnak a theih sak ṭheu zia hi Zekhariah nunnak in kan hmu thei.

2. Tuukhal Pawl Hnenah A Phuang Aw (Luk.2:8-20)

Tuu khal dinhmun hi dinhmun niam zet a si. Khua sung khalah um ngah mumal loin ram ah riakin tuu an khal ṭheu. Thil sunglawi zet a simi cu Jesuh Khrih suahnak ah mifim le mifel pawl lawngin Pathian phuanawknak co loin dinhmun niam zet tuu khal pawl khalin an rak co ve hi a si. An tuu khalnah hmun ih an um laiah an hnenah vancungmi a rung phuang suak ih naute Jesuh a suah thu a run sim. Jesuh Khrih cu mi dinhmunniamte pawl hrang khalah a si zia a suahnak ih Pathian phuansuah awknak in kan hmu thei. Jesuh in hi tin a rak sim dah: “Ka pa, Lei le van ih Bawi! Mifim le mithiam hnen ihsin na rak thuh ringring mi kha atu ah zianghman a thiam lomi hnenih na lang ter ruangah ka lo lawm a si” tiin. Sam.138:6 ah “Bawipa cu a sang bik ah a um nain mi nauta pawl ih zawn a ruat” a ti. Pathian cun mi nauta pawl hnenih phuan awk hi pamhmai ah a ruat lo. Tuu khal pawl hnenih a phuan awk tikah ziangvekin an hnenah thu a sim? “Tui zan rori ah David khawsungah nanmah rundamtu Bwi Khrih a suak zo. Cumi hminsinnak ah hi tiin a si ding: Naute cu puan in an tuam dingih cawrawl einakkuang sungah an hlum nan hmu ding” tiah a ti (Luk.2:11-12). Mifim pawl bangin arsi hmangih theih ter ci an si ve lo ruangah a khua, naute tuam dan le an hlumnak tiangin fiang fel takin vancungmi in a sim. Pathian cu an phuanawknak pawl dinhmun ih zir in a phuang aw ṭheu.

Tuukhal pawl cun vancumi ih thusimmi an theih tikah Jesuh tong dingah man hlap zetin an feh a ti. Ti cual lo, khul fung zetin an feh lo. An feh tikah vancungmiih simvek cekci in naute Jesuh cu an va hmu ngah. An

3. Arsi Zohthiam Pawl Hnenah A Phuang Aw (Matt.21-12)

Jesuh Khrih a suah tikah Arsi zohthiam pawl in an arsi an hmu ih Jesuh khrih an ra hawl thu kan thei cio. Arsi zohthiam pawl hi hmun dang ihsin a rami an si tikah Judah mi siloin Zentail an si ding a zum um. Arsi zohthiam an si vekin Jesuh Khrih tong ih be ngahtu an sinak dingah an thiamnak zawn ah Pathian in arsi hmangin a phuang aw. Arsi thlun in an feh ih Jesuh cu anu Mary thawn an hmuh tikah khuk bilin an biak. Pathian in amah kan hmuh theinak ding ah hmanrua pakhat lawng hmang loin hmanrua dangdang a hmang thei. Zekhariah, teima zetih Pathian riantu hnenah phuanawk bangin mifimthiam zet Zentail hnen khalah a phuang aw ve. Jesuh Khrih ah Judah le Zential ti um nawn loin Pathian ṭang sungih an finkhawm awknak lang tertu a si. Jesuh Khrih a rat sun cu Satan hnaṭuan ṭhiat bal ding a si vekin a suahnak thu rori ah Pathian nung thei lotu khal cu Amah betu ah a tuah, thim lak ihsin tleunak ih a hruai luh zia kan hmu thei.

Mifim pawl in Jesuh ih arsi an hmuh tikah amah hmu dingin an ra men a si lo. Jesuh hi a hmel a ṭha maw? Ziang a bang? A taksa ten a mom ṭha maw ti hmuh duhmen in hmun dang ihsin ra an si lo. Ziang dingah a ra ti asile Jesuh be dingah a si (Matt.2:2,11). A mah be dingih an feh vekin an hmuh tikah khukbil in an biak. Mi tampi biakinn kan um dan hi zoh tikah Pathian be ngah lemlo ih tlung sal kan um hnuaihni dingah ka ruat. Biakinn kan rat tikah Pathian thangṭhat le biak dingih ra cu kan si awm nan, Pathian biaknakih thinlung pe lo ziangzat tak um kei maw! Taksa pum biakinn ah thleng, taksa cun tel ve ko nan biak khawmnak ngaingai ih tel ngah lo hi a um theih.

4. Pathian Phuansuah Awknak Ropi Bik (Heb.1:1)

Heb.1:1 nak ih kan hnuh bang tukin hlan laiah Pathian a mi pawl hnenah in vei tampi a phunphun in profet hmangin thu a rak sim. Sikhalsehla ni neta bik lam ahcun a Fapa sungin a sim tikah a ti. A tlun lamih kan sim zo bangin Pathian in hmanrua a phunphun hmangin a phuang aw. A tu ah cun hman rua si nawn loin Amah rori cu minung ah cangin kan hnenah a um. Cucu a phuansuah awknak ropi bik a si. Sersiamtu cu sersiammi minung taksa pu in a suak. A sannak ih a ummi cu a nauta bik ah a suak. Thangṭhatmi cu hmuhzuam tuar dingin a suak a va sunglawi ve! Sual ih a tluse mi minung in kanmah te’n van lam thleng thei kan si nawn lo ruangah vanlam sawn in leilung an run pan. Curuangah Jesuh Khrih, Pathian a si mi rori minung taksa pu ih a rungsuah hi a phuansuahnak nak sang bik a si kan ti le  sual lo ding. Kanmah minung vekin a rung suak ih a rat sal tikah cun kanmah vek a si nawn lo ding, kanmah sawn hi amah vek kan si thlang ding (1Johan 3:2). Amah bang kan si theinak dingah kanmah bangin a rung suak hmaisa.

Jesuh Khrih suahnak ih Pathian phuansuah awknak kan hmuhmipawl hi kan hrangah a sunglawi tukmi hlir an si. Pathian hi minung hnenih a phuan awk tikah amah kan hmuh theinak dingah, amah kan theih theinak dingah, amah kan rinsan theinak dingah le amahkan naih deuhdeuh theinak dingah a si. Pathian hi a thu lawngin um sehla tuisun ah zum tlak lo Pathian a si ding. A thu lawngin a um loih voi tamtak minung pawl ih mithmuh, hna theih ah voi tamtak a phuang aw a si. Kan Pathian in ami pawl a ngaihsaknak a lang ternak khal a si. Pathian phuansuah awknak hi kan bulpak nun ah thleng ve cio hramseh.

No comments:

Post a Comment