Tuesday, July 31, 2018

Nuhmei Pali




          Baibal sungah nu hmei hi hmuh ding an um huaihni. Zoh ṭhim tlak taktak tla an um hai. Tui ṭumah Baibal sungiih nuhmei lak ihsin nuhmeu pali pawl ih nunnak ihsin thazang la tlang sehla.

1. Zarefath Nuhmei (1Siang.17:8-15)

          Kan harsat ruangah Pathian in olh in tum lo: Zarefath nuhmei nui’ thuhla hi kan theih lar zetmi a si. Caan reipi van ruahti sur lo ih a um tikah ei ding hi a har. Cu laiah Pathian in Elijah cu tlangak hmangih a cawm. Ni khat cu Pathian in “Zarefath khua ah a feh aw, nuhmei pakhaat cu nangmah lo cawmtu dingah ka fial zo” tiah ti. Hi nuhmei nu in mi cawm ding khop in ei ding zianghman a nei lo. A neihmi cu sangphut zate khat le olif hriak malte lawng a si. Pathian in hi nuhmei nu in sangphut malte lawng a nei ti cu a thei ko. Asinan ‘a nei mal em mai’ tiah Pathian in olh a tum cuang lo, Elijah cawm dingah a fial thotho. Zarefath khua ah hin a nih hnakih nei tam deuh cu an um ko ding, hmansehla Pathian in a neih mal ruangah mi cawm dingah a olh cuang lo.
          A caan caan ahcun zumtu in kan ṭong ṭheumi cu tu hnakin nei deuh sehla Pathian hrangah ka ṭuan ding nan, ka pe ding nan kan ti ṭheu. Pathianin a hnaṭuan dingah kan neih in hngak lo ih ‘an nei lo em mai’ tiah olh in tum cuang lo. Kan neihlonak ṭan fungah hmang tahratin kan mahte’n kan olh aw mai ṭheu. Mi nei nung an tam si, kan hnakih mi nei deuh pawl hi kan tun ṭheu. Pathian in kan neih mal ruangah mi dang hi a phut in kan nih in loh cuang lo tihi a thar in kan thei sal kei uh. Ziang vek dinhmun ih kan din hmanah Pathian cun in fial thotho. Kan harzat zia theitu Pathian in kan harsa ti thei cingin in fial, in olh cuanglo, A hrangih hmanmi si in duh. Pathian in kan zia um in hngak lo, tu ih kan dinhmun te in ṭuan dingah in fial. Kan harsatnak phuahhlam in kan mah te’n rak olh aw in ngaih ṭha takih kan um a si ahcun Pathian duh dan a si lo.

          Har zual laitak ih fialnak: Hi Zarefath nu hmei hi sangphut zate khat hnakih tam deuh a neih caan cu a um ko ding. Hmansehla tam seuh a neih laiah Pathian in Elijah kha a hnenah a thlah lo, a neihmi a cem ngah thlang maw ti ve leh a run thlah. Minung ruahnak ahcun cui caan lo deuh, tam deuh a neih laiah tla run thlah sehla a zia um vio ding nan zate khat te rori lawng a tan can kherkher ah a run thlah.

          Kan harsat lai takih pek suah ṭul caan a rung thlen tikah ‘tu lo deuh, kan neih deuh laiah siseh la tui hnakin kan ṭang thei deuh ding nan’ kan ti ṭheu. Pathian in  kan dinhmun a thei ṭheh ih kan neih deuh lai ih uak deuh ih kan pek thei kha Pathian ih haheuhmi a rak si cuang lo. Ziang hman neihmi nei lo, kawng kolh ih kan um lai takih kan neih sun te a hrangih hman kha sunglawi a ti. Kan zia um deuh laiah si lo in kan har lai tak ah Pathian ih fialnakkan hnenah a thleng ṭheu.

2. Profet pakhat ih nupi (2Siang4:1-7)

          Pathian hmanmi innsang ih vansannak: Hi tawk ih nuhmei  hi kan thieh lar zetmi a si ih kan thei larnak bik cu profet Elisha hmangin Pathian kutcak a lang ih siiti lang khat hmangih leiba an rulh thu in a si. Hmansehla Pathian ih hmanmi profet innsang an si thu cu rel a hlawh tuk lemlo in a lang. Hi nu hi profet pakhat ih nupi a si ih fapa pa hnih neimi an si. Profet a simi a pasal in a thih san tikah leiba tampi thawn a thih san ih an run rulh thei fawn si lo tikah an fapa pahnih cu leiba ai ah sal ih kaih an tum thlang. Pathian ih profet an si ko nan hi tluk ih harsatnak le vansannak hi an tong a si. Asinan Elisha, profer hnen athotho ah an tlan lut ih an leiba cu siiti langkhat hmangin rul ṭheh a si.

          Minung ih ruahnak ahcun Pathian ih hmanmi pawl hi harsatnak tong lo in ziang kim semrem te’n um sehla cui awm a si. Kan renmi Pathian le ziangkim tithei, ziang kim neitu a si fawn si ih a hnaṭuantu pawl tlasam ih kan um ṭheu hi cu thil awm lo zet a bang. Hi nuhmei nu khal hi a pasal le profet a si fawn ih Pathian thlwsuah dawngin nung thei hai sehla thil awm tak a si. Profet innsang si cingin lei le ba rulh thei lo dinhmun tiang an thleng ve a si kha. Pathiah ih hmanmi kan si ruangah harsatnak, retheinak hi kan tong lo ding ih ruah ding a si lo, retheih zonzaih tuar hi Pathian in in siang nasa. Hmansehla harsatnak pawl hi a hmel mawi nasa sinsin ih kan hmuhnak ah a can ter sawn ṭheu.

3. Nunau profet Anna (Luk.2:36-38)

          Pathian hrangih tikcu hmang: Anna ih thuanthu Baibal ah tampi a lang lo. Amah hi nunau profet a si. Baibal ahhin nunau profet hi hmuh ding a khaat ngaingai. Kum sarih sung lawng pasal a nei ih kum reipi a nuhmei. Nu hmei dinhmun ih a din khalah nitin Biakinn ah Pathian a biak ih rawlul thlacamnak thawn a tikcu a hmang.

          Nunau profet Anna nunnak ih ropi zet cu Pathian hrangih tik cu a pek zia hi  a si. Nitin rori Biakinn a feh, Pathian biak in rawlul in thla a cam ringring. Tui lai kan san kan zoh tikah Pathian hrangih tikcu pek hi a har deuhdeuh. Biakinn  tla hi cu  man caan lawngih feh dingah kan ruat ṭheu. Kan hnaṭuannak ih ruangah duh vekin Biakinn kan pan thei lo vivo, mawh thluk awk theih cu asilo nan Pathian hi kan tik cu hlei, kan man caan lawng pe lo in kan tikcu sunglawi tak hi kan pe ve kei uh tiah Anna nunnak ihsin thazang la cio sehla. ‘Ti ding kan nei tamtuk Biakinn ka feh thiam zik lo’ titu silo in ‘Biakinn feh a ṭul thil dang cu ka ret ṭha hrih ding’ titu si zuam uh si.

4. Paisa pia hnih thlaktu nuhmei (Mark.12:41-44)

          A mal ruangah pek a hulh lo : Voikhat ah Jesuh cu Biakinn tangka retnak kiangah a to ih miin thlawhhlawm tangka an pek lia a rak zoh. Milian pawl in tam pipi an  san. Cule a farah zetmi nuhmei pakhat in pia hnih a san ve kha hmu. Cu tikah mi dang pawl hnakih pe tambik a si thu a sim.

          Hi thu hi rel hlawh ngaingai a si ih, peknak lam thawn pehpar aw in malte kan pekmi khalin man a neih nak thu in rel a si tlangpi ṭheu. Tui ṭumah hinuhmei nui nunnak ihsin thangzang la tlang dingih ka duhmi cu a thinlung put hi a si. Hi nuhmei nu in milian pawl ih an pek tam thei zia a thei ve ko ding. Asinan mi an pe tam si kei ka pekmi a mal em mai tiin ningzak le sup awknak ah a hmang lo. A pekmi cu pia hnih te, sunṭam pakhat man fang asinan a mal laklawh tuk aw, mi an pe tam ni ningzah a um tiah a pek a ṭhluh lo. Mi tampi an pek ruangah melte petu si hikan ningzak ṭheu maw? A mal tuk aw tiah pe lo in um lawlaw keng kan ti dah maw? Zumtu ṭhenkhat in ‘mi an pe tam thei si,malte lawng rak pek hi ningzah um silawm, ti tahratih pe lo ih um hi an um ṭheu. Nuhmei nui nunnak in thangzang la sal uh si. Mi in tampi an pek ruangah malte pek a ning zak lo, mi pek zawngah a pe ve mai. Malte pek hnakin amal ruangih ningzak ih pek lo hi a ṭihnung sawn. Malte pek kan ningzak a si ahcun pek lo ih um ningzah deuhdeuh ding a si.