Saturday, January 13, 2018

Nan Hrangah Tumtahnak Ka Nei (Jer.29:11)

          Nan hrangih tumtahnak ka neihmi cu keimah lawngin ka thei. Tumtahnak ka neihmi cu siatralnak si loin mi neinung nan sinak dingah a si; cuih tumtahnak cu nan ruahsannak le nan hmailam hrang a si.Jer.29:11

          A tlunih tarlangmi hi Baibal cang lar zet a si ih, kum a thar tikah rual le pi hnenah kumthar cibainak duhsaknak thawn kan kuat ṭheumi a si. Bung 29 pummi kan zoh a si le kan nunnak hrangah zir ṭha tamzet a um, saltangmi Judah mi pawl hnenih kuatmi a si ko nan, tui sun ih zumtu pawl kan nunnak ih ralrinnak ah le thazang laknak hrangah a ṭha zetmi a si.

1. Pathian in a mi pawl sualnak a zoh liam men lo

          Jehoiakim in Judah siangpahrang a ṭuan kum thumnak ah Babilon siangpahrang Nebuchadnezzar in a do ih minung tampi sal ah a hruai hai. Ziangruangah hi bangtuk thil a thleng kan ti le Judah mipawl in Pathian a phah san, milem an biak, Pathian duhlo zawngih an nun ruangah Pathian ih kut thlaknak/dantatnak a si. Nebuchadnezzar in raldo hiarnak thinlung a nei ih Judah ram a do ti men a si lo. Pathian siannak tello in khawvelmi pawlin Pathian mi pawl parah hi bang tuk thil an tuah thei lo. Lei mithmuh ah sal ih a kaitu hi Judah siangpahrangah a si nan thlarau lam mit ih kan zoh asile sal ih kuattu hi Pathian a si.


          Hi thu ihsin kan hmuh theimi cu Pathian hi duhdawtnak ih khat Pathian a si ko nan sualnak poisa lo ih duhdawtnak neitu Pathian a si lo. Pathian cun misual pawl a duhdawt ruangah a Fapa neihsun a pek, hmansehla cui a duhdawtnak cu sual khuhnak ih hman a duh dah lo.

          Adam cu a sualnak ruangah Pathian ih dantat a tuar.
            Abraham a sing ruangah Israel pawl sal an tang.
            Moses in thupek a thlun lo ruangah Kanaan ram a thlen lo phah.
            Israel pawl lam an pial raungah miphun dang kut sungah voi tam an tang.
            Sual in Pathian thu a pial san ruangah a siangpahrang tohkham a sung.
            David in mi nupi a ihpi raungah a innsangah hremnak rapthlak a thleng.
            Jonah in Pathian fialmi lam a dungtun ruangah ngapi pum a thleng.
         
Minung cun kanparih thil ṭha a tuahtamtu, in bawm ṭheutu, bawi upa ...tvp pawl hi an sual hman ah kan ti ngam ṭheu lo, hmaisongmi leh ṭihmi kan nei. Mi pakat kan parah si maw khawtlang hrangih thil a ti ṭhat deuh cun a mawhnak huhsak kan cing ṭheu. Pathian cu cuvek a si ve lo, Izip ram ihsin Israel hruai suaktu dingih a hmanmi Moses hman a hlah lo, a dik lonak ah a hrem mai. Pathian hmai ih thil ṭha kan tuahmi hin kan sualnak a khuh ding ti ih ruah ding a silo. Pathian cun ṭhat man in pek bang tukin sualman khal in pe, kan sual zat in in thungrul lo men.

2. Pathian in tawkthlang seh ti can a nei.

          “Bawipa in, ‘Babilon ram ih nan umnak kum sawmsarih a kim tikah nan parah seherhnak ka nei ding ih nan khua le nan ram ah kirter sal dingih ka lo tiammi vekin ka kimter ding. Jer.29:10. Pathian in Judah mi pawl cu an sualnak ruangih hramnak a pekmi cu Babilon ramah kum 70 sung sal  tang ding hi a si. Kum 70  a kim hlan ahcun suah duhzet khal hai sehla an tal suak thei cuang lo. Pathian siannak tello in khawvelmi in kan parah siatnak an tlen thei lo vek in Pathian in tawk thlangseh a ti lo ahcun mah te ih tal suah theih a si ve lo. Pathian ih dantatnak sungih sin mah te ih tal suah thei khal an um dah lo. Curuangah Judah mi pawl hnenah Babilon ih umhmun khur hnget dingin a fial: nupi pasal nei dingah, inn ṭha te sak dingah, hmuah tuah dingah, fate nei dingah, an umnak khawipi ih ṭhatnak hrang ṭuan dingah leh an hrang thlacam dingah a fial. Hmansehla cui khawi hrang ṭhatnak an tuahmi cu an mai hrang ṭhatnak khal a si.

          Lei dan ahcun mi pakhat hi a sualman tuarnak ihsin luat dingah ti dan a phunphun a um thei. Bawi upa pawl tlon lungawinak in si maw, sumpai theh vorhnak in si maw ti dan a um ṭheu. Pathian cu minung vekin ti theih a si lo, amah in cu tin siseh a ti dan vekin a si ko. Baibal sungih kan hmuh mi ah a tlangpi thuin kan sim a si le tuar ding a timi an tuar ṭheh, cu lole sual sir ih a lam an hawi tikah Pathianin a runsal ṭheu.

          Pathian cun a mipawl hi an sualnak ruangah midang kut sungah a thlen ṭheu nan midang kut sungah a ret landah lo, run suak sal lo in a um dah lo. Babilon sal ih a tangmi Judahmi pawl khal kum 70 a kim cun Pathianin a run suak sal.

          Izip salih a tangmi Israel pawl Pathian in a run suak sal.
          Midian pawl kut sungih sin a run suak sal.
          Filistine pawl ih kut sungih sun a run sual sal.
          Satan sal sung ihsin khalin in runsuak sal.

Pathian cun a mi pawl a hrem ṭheu nan a dungtun dah lo ti a fiang. Pathian in in hrem tikah in hnong, in dungtun tinak lam a si lo, in duhdawt ruang sawnah a si.

3. Pathian in an hrangah tumtah a nei.

          Pathian cun Judahmi pawl cu  an sualnak ruangah sal a tan ter ko nan a thlahthlam cuang lo ih a theih hngilh lo ti a fiang. Ziangah tile an hrangah tumtahnak a nei ih cui a tumtahnak cu an hrangh thilṭha a si. Asualmi a minung pawl hrangah a ṭhami tumtahnak Pathian in a nei.

          Minung cun mi theih hngilh hi kan awlsam zet. Ti ding nei tam in kan hna ahkan buai tuk nakah theih hngilh mi tampi kan nei ṭheu: kan koppi ih suahni, an ṭulmi, innsang hrangh tuah ṭul mi leh special thil pawl kan hngilh ṭheu ih buainak, tawhawknak tiang a suak ṭheu. Curuangah miṭhen in “ mai koppi suah ni hngilhlo ih um thei dan ṭhabik cu voi khat hngilh phot hi a si” an ti hngehnge. Pathian cun ziang tik hmanah in theihngilh lo, in thei ringring, kan ṭulmi khal a thei ringring.

          Pathian cun a tiam cia vekin kum 70 a kim tikah Babilonihsin an ramah an kir sal ih an khua le an ram, an inn leh lo, Biakinn tla an tung ding sal. An khua an ram tundin salnak dingih thil ṭul tampi bomnak khal an ngah. Pathian in a duhmi cu an tuar ding ri ngot si lo in amah Pathian hnenih an kir sak ding kha a si. Cutikah keimah in ko ding. Ka hnenah ra in thla nan cam tikah ka lo theihsak ding, Jer.29:12.

          Pathian in kan sualnak ruangih harsatnak hmangih nun in sim tikah : Pathian in in duhdawt lo, ziangah ka parah hi vek a thleng ter? tiah kan ruat ṭheu. Pathian cun harnak ih in thlen ter hmanah kan hrangah tumtahnak ṭha a nei. Cui tuarnak khalin in net ter lo ding. Pathian in nunnak ih thil ṭha sawn kanngah theinak dingah ṭha lo ih kan ruahmi pawl kan par ah a thleng ter sawn a si. Kan kut ih zinan bal/rim a kai mi cu tidai hnak aiin a zinan ti dum in a ti fai thei sawn bang tukin kan ṭhatnak ding hrangah thil ṭha lo kan timi a hmang ṭheu.


Maw Bawipa kan Pathian, Kan hrang thil tampi na tuah zo. Nangmah bangtuk zohman an um lo. Kan hrangah mangbangza tumtah mi na nei; A zate in sim le phuan ṭheh tum sehla, ka sim cawk dah lo ding. Sam.40:5