Mi
in Zo in ti so?
Matt.16:13-16
Jesuh hi leitlun a tlan len lai ah
mangbangza tampi a tuah ih thu tampi a zirh tikah thluntu, theitu tampi a nei.
Vei khat cu Kaisaria Filipi(Sisaria Filipi)
peng ah a feh ih midang in ziang vek in
in hmu/thei timi kha dungthlun pawl hnenah a sut. Kaisaria Filipi peng kherkher
ih hi thu a dungthlun pawl hnenih a suh khal hi thil awm zet a sinak lai a um.
Thuanthu ih a lang dan in Sisaria Filipi hi sakhuanak lamah hmun thupi zet a
si. Hi hmun hi Baal pathian an rak biaknak hmunpi tla a si ih hi khaw sehvel ah
hin temple ( biakinn ) hleili luan lai a um. Sisaria Filipi hi tui hlanah cun Panias ti ih kawh a si. A san cu hi
khua hi zentail pawl umnak a si ih Pan
khawzing biaknak a rak um. Rom siangpahrang Kaisar in hi khua hi Herod Lian
kutah a pek ih Herod a thih tikah a fapa Herod Filip ih ukmi khua ah a cang.
Filip in hi khua cu a saksal ih Kaisaria leh a mai hmin cawi in Kaisaria Filipi
tiah hmin a pek mi a si. Biaknak lam ih a thupi zet hmunah Amah Jesuh (
Khawhhran dintu ) hi mi in ziangvek in an hmu timi a suh khal hi a hmun le ram
in a pe zet a si. Tui tum ahcun Jesuh an
hmuh dan diklo nak lam leh kanmah in teh ziangvek in kan hmu tilam thupi hoi
ter in kan zoh tlang ding.
A.
Jesuh an hmuh dan dik lo pawl :
Jesuh hi a nungmi Pathian Fapa
Messiah a si lai ah mi in cu ti’n an rak hmu riai lo cu a si. A dungthlun pawl
hnenah “mi in Milai Fapa hi zo a si in ti so?” tiih a suh tikah thuletnak a
donmi cu “Mi then khatin Baptisma petu Johan a si an lo ti, Mi thenkhat in Elijah a si an lo ti, A then cun Jeremiah, a
si lole profet pakhatkhat a si ding an lo ti” tihi a si. A sinak diktak
simsuaktu an um lo.
1.
Johan : Jesuh cu Johan
bangin dingfelnak fehpitu leh mai zumnak
thihpi ngamtu ah an ruat ( Matt.14:1-2.) Johan leh Jesuh hi bangawknak lai an
nei, Vanlam ih fa hrin veve an si,
Vancung uknak thu an phuang veve ih cui uknak sungih lut dingin timtuahtu an
si. Curuangah mi tampi in Jesuh leh a hnatuannak pawl an hmuh tikah Messiah a
si tiah ruat lo in Messiah hrang lamzin sialtu ding Johan ah an ruat, Johan hi
a thi zo nan a ra nung sal a si ding tiah an ruat.
2.
Elijah : Elijah cu nu hmei cawmtu ah Pathian in a rak hmangih
Jesuh khal in mi thawng nga lai rawl a dar ve. Cun Mal 4:5 “... nan hnenah
profet Elijah ka run thlah ding” ti ih Pathian in thu a rak tiam bangin a tak
rori in a cang a si hi tiah Jesuh cu Elijah, Pathian ih run thlah salmi a si
ti’n an ruat.
3. Jeremiah, profet pakhatkhat
: Jesuh cu Jeremiah lole profet pakhatkhat ih an ruahnak san a si thei mi cu Jeremiah
hi Judah mi pawl in profet upa bik ih an retmi a si. Rabbi pawl in profet cazin
an ngan tikah Jeremiah hi a hmaisa bikah an ngan. Cun Thukam Hlun leh Thukam
Thar karlakih Judahmi pawl canganmi sungah “ninetnak caan a naih tikah Jeremiah leh Isaiah an lang leh ding” timi a
um ( 2 Mac.15:13-16; 2 Esdr. 2:18).
Hi a tlunlam ih Jesuh hmuhdan diklo
kan tarlan bangin tu kan san khal ah Jesuh hi Messiah ( Rundamtu ) a sinak hmu tlang
lo in mithazet, dingfelzet leh mi ropi pakhat, zirhtu ropi pakhat tluk lawngih
hmu a um theih. Curuangah mi tampi in Jesuh hi a thei ko nan vanram thleng
cuang lo ding tampi an um ding, cu pawl cu Jesuh hi Messiah a sinak tiang thei
ngah lo in mi ropi pakhat vek lawngih a theitu pawl an si.
B.
Nannih in teh zo a si in ti so?
Jesuh in a vei hnihnak thu suh in “nannih in teh zo in ti so?’ a ti
tikah midang ih an hmuh dan si nawn lo in anmah ih an hmuh dan kha rel a tul
thlang. Mi dangih an hmuh dan hnakin a kaihhruai rero mi a dungthlun pawl ih an
hmuh dan cu Jesuh khal in a ngai thupi hlei ce ding zum a um. Cu ti’n Jesuh in
a suh tikah Piter in “ Nang cu nungmi
Pathian ih Fapa na si” tiah Jesuh ih sinak diktak cu a phuang suak. Jesuh khal
Piter ih thulehnak ah a lung a kim zet a si ding Piter hnenah “ ...Vancung
uknak tawhfung ka lo pe ding...” a ti hngehnge. Mi tampi in Jesuh sinak hi thei
fuh ngah lo ih an um laiah Piter cun fiang ten a rak thei ngah.
Kan ni teh kan nunnak cek aw sal
hnik sehla ziang kan bang pei? Jesuh Khrih hi a sinak diktak kan thei pem ngah
ngai pei maw? Kan nu leh pa Khristian an si tikah Jesuh thei lo cu kan um lo
ding, asinan Jesuh a sinak dik tak thei fuh ngah lo cu kan tam zet ding. Jesuh
hi mi tha, mi ropi, zirhtu ropi vek ih kan theih a si ahcun vanram thlennak
lamzin kan zawh ngah hrih lo tinak a si. Jesuh hi Messiah, in rundamtu a sinak
tiang thei ngahtu kan si lawngah kan nunnak ah umzia a nei ding. Tu tiang
khalah hin Judah mi tampi in Jesuh cu an thei ko nan an hngahmi Messiah a sinak
thei ngah lo in a dang Messiah run ding
hngaktu tampi an um lai.
Thu netnak ah, unau tu ah Jesuh in
hmaiton rori in “zo ka si i ti so?” tiah in sut ta riai sehla ziangtin kan let
ding? A hmaika ah thu phan kan per thei lo ding si khawh. Messiah, keimah i
rundamtu na si ti in kan let ngam kem? Mi tam zet cun Jesuh thei nan kan lai
thuanthu ih Sim Thli Hran Thang kan theih vek fangih thei kan um ding hi a zum
um nasa. Jesuh in a dungthluntu pawl in ziangvekin an hmu ti thupit zet ih a
suh bangin kan mah in Jesuh hi ziangvek in kan hmu timi hi a thu bikmi a si.
Midang cun hmuh dan a phunphun an nei ding. Midang ih anti, an ti, an ti,an
ti timi kha a thupi bik lo nangmah in
teh zo na ti saw timi kha a thupimi a si. Mi dang in Jesuh hi Mesiah a sinak
fiang takin thei khal hai sehla kan mah in kan theih ve lo a si ahcun midang ih
theihnak men hin kan mah in run thei lo. Curuangah kan mah in Mesiah sinak diktak
kan theihnak lawng hi kan hrang luatnak in petu ding cu a si. Mi pakhat hi a hmin,amah
lawng thei tahratin a sinak ( thiamnak/ quality) dik tak kan thei ngahlo a si
ahcun cu pa/nu ih thianak kan thathnem pi ding zat kan that hnem pi lo ding. Tahthimnak run rel sehla kan laimi si thiam
( Doctor) kan zetmi cu Pu Than Bil Luai a si. Pu Than khi sibawi asinan Doctor
a sinak thei ngah lo in a hmin leh amah thei men tucun an thathnem pi lemlo
ding. Doctor a sinak diktak a thei ngahtu lawngin an that hnempi ding. Cu
bangin Jesuh hi a sinak diktak thei ngahtu lawng hin kum khaw nunnak an co ngah
dingih mi ropi pakhat a sinak lawng theitu pawl cun kumkhaw nunnak a co lo
ding.
Nang in teh Jesuh hi zo a si
na ti so?
Cabu
siarmi : Hre Kio Commentary Series
The Preacher’s Outline & Sermon Bible
No comments:
Post a Comment