Bible sungah unau thuhla hmuh ding a
um huaihni ih Semtirnak sungih unau thuhla pawl hi an langsar zet cuang.
Pathian thu simnak khalah sim hlawh zetzet pawl an si. Cun fa u hnak in fa nau
sawn hi Pathian ih hrilmi le thlawsuahmi an si ih zumnak ih thlahtu pa
(patriarchs) khal an si. An thuanthu ngan tam loin an thuanthu ihsin thu khat
cio in thazang la sehla.
1.
KAIN le ABEL (Sem.4:1-18)
Pathian
hrangah a á¹ha bik hlan : Kain le Abel hi Baibal sungih unau kan hmuh hmaisa
bikmi an si. Kain hi upa deuh, Abel hi nauta deuh a si. An hnaá¹uan hi a bang aw lo zet, Kain cu lo hnaá¹uan a
siih Abel hi tuukhal a si. Voi khat cu Pathian hnenah an á¹uanmi sung ihsin an
pe veve. Kain cun a lo sungih a suakmi rawl pawl Pathian hnenah a pek, a pekmi
hi an á¹ha lemlo in a lang (4:5,7). Anau Abel cun a tuu faate a suak hmaisa bik
a that ih a sa á¹hatnak bik kha Pathian hnenah a pek. Kain ih pekmi parah
Pathian a lungkim lo ih Abel pekmi parah a lung a kim.
Pathian
hnenih thil kan pek tikah uluk zet, um zia nei zet ih a tha bik kan pekmi parah
Pathian a lung a kim. A hmin men ih pek maimai hi a um thei. Kan mah hmanin kan
pekmi parih lunghmui ding um ciamco lem lo, zangram ding khal um lo, ui tlak ti
lemlo hi a um thei. Kan pek tam le mal lam hnak ai cun kan pek dingmi uluk hi a
á¹ul zet. Pathian hi a pakhatnak lole bik dinhmun ih kan ret tikah ziang tluk a
lung awi. Abraham khal in a hnenih langmi vanlammi pawl hnenah a neih á¹habik
kha an rawl dingah a timtuah sak (Sem.18:6). Kan pekmi a á¹hatnak lam hnak in
Pathian kha a bik ih kan ret ding kha a thupimi a si.
Bawipa
cu na sumsaw le na thlairah hmaisa bik in thangá¹hat aw.Thuf.3:9
2. ISHMAEL le ISAAK (Sem.16-22)
Pathian hngak : Pathian hngak timi thu
ah Ishmael le Isaak ih an thuhla in
siloin an suahnak thuhla in kan zoh ding. Pathian in Abraham hnenah tefa pe
dingih thu a kam tikah a nupi Sarah
fehtlang in pe dingih thu a kam mi a si. Asinan Pathian ih thu kam thlen ding
cu hngak thei lo in a nupi thawn lungrualin Sarah ih salnu Hagar le Abraham cu
pawl aw in fa an nei ih a hmin cu Ishmael a si. Ishmael cu Pathian thukam
fa si lo vekin an innsang hnokhnai tu ah
a rung cang. Ishmael a hung upat thlang tikah Pathian cun a thu kam vekin
A nupi Sarah hnenin fapa Isaak a pe sal. Pathian ih thu
kam hngak ngiongi sehla Ishmael hi a piang lo ding ih an innsang hnoksaktu a um
lo ding.
Tuiá¹um
ah Pathian thukam lam hnakin Pathian hngah a tuhpitnak lam sawn hi hoi ter
sehla. Pathian hi kan mai beisei caan ih a cangvaih lo caan hi a um á¹heu ih cu
tikah Pathian hngak thei loin kan mah te’n ziang si maw kan rak tuah á¹heu. Cumi
cun kan nun ah harsatnak in thlen á¹heu sawn. Pathian Hngak theitu si hi
mualphonak ihsin luatnak a si ih hlawhtlinnak khal a si.
# Abraham in Pathian a hngah thei lo ruangah a innsang
ah buainak a suak.
# Sual in puithiam Samuel a hngah thei lo ruangah kawk
a tong. 1Sam.13:8-14
# Isarel pawl in Moses kha Sinai tlang ihsin a rung
kir ding hngak thei loin caw
lem ah tuah
ih Pathian hremnak an tuar.
# David in ral a do dingah thingkung parih Pathian ke
feh awn thawm a
hngakih ral a
do ih a hlawh tling.
# David hi Israel siangpahrang dingih hriakthih asinan
Pathian in cawisannak a
hngak.
Ralvengtu in zinglam khawvan
a hngakhlap vekin, Asi,
ralvengtu in
zinglam khawvan a hngakhlap hnak
hman ih luar sawn in,
Bawipa cu ka hngak a si. Sam.130:6
3. ESAU le JAKOB (Sem.25-33)
A ral aw mi mi pahnih : Esau le Jakob
hi unau an si ti men lawng si lo in phir an si ih. Nui pum sung ihsin a eng aw mi an si ih nu’i pum sung rori ihsin eng aw
hi an mah lo midang theih ding an um lo. Thuanthu makzet neitu an si. A paitu
Rebekah khal har a ti tuk ih nun man khal nei lo tiang khop in a thei aw. An hung
suah dan khal maktak a si, Esau a suak hmaisa ih Esau ke dil kai hnget phah in
Jakob a suak ve. Phir pai hi an um hnaihni ko nan pung sung ihsin eng tai aw cu
an mah lawng an si.
Zumtu
pawl hi kan nunnak ah a ral awmi an um, tisa duhnak le Thlarau duhnak an si. Minung
tisa in a duhmi kha Thlarau in a hua ih Thlarau ih duhmi kha minung tisa in a
hua ve. Hi te pahnih cu an hua/ral aw tiah a ti (Gal.5:17). Zumtu cu Thlarau thianghlim
ih cencilhmi kan si ih cui Thlarau thianghlim duhnak le kan tisa duhnak hi
ziang tik hman ih a rem aw dah lo mi an si. Tisa duhnak ih ke kan kar tikah kan
sung lam ihsih duh lo tu hi a um ringring. Tisa duhnak kan tuah rero khalih kan
sung lamah dokhaltu a um lo a si ahcun zumtu kan si lo tinak a si ko.
Minung
sinak in a fialmi vekih a nungmi pawl thinlung cu
minung
sinak ih duhmi in a uk.
Thlarau
fialmi vekih a nungmi pawl thinlung cu
Thlarau
ih duhmi in a uk ve.
Minung
sinakih a ukmi pawlih ton dingmi cu thihnak a si;
Thlarau
ukmi pawlih co dingmi cu
nunnak
le daihnak a si. Rom.8:5-6
4.
JOSEF le A U PAWL (Sem.37:41)
Pathian
lamzin kham a theih lo : Pathian in Josef hi a hlan khanpi ihsin uktu ih a
tuah ding thu le a hmai ah a u le pawl a kun leh ding thu hi a mang a rak hmuh
ter cia. Cui thu pawl a u le a sim tikah an hua emem nak khal a si. Voikhat cu
a u le pawl ran khaal ih an umnak hmunah Josef cu a pa in a hei thlah ih a u le
pawl umnak a thlen tikah an rak kai hrem ih an rak hmuhsuam. A netnak ah Izipt
lam panih khual a tlawngmi Ishmael mi pawl hnenah an zuar. Sal ih an zuar tikah
a u le pawl cun uktu ih a can leh ding hi cu an zum ban nawn lo. Asinan Pathian
cun a hlan khan ihsin a rak hmuh ter cia vekin a tikcu te ah Izipt ram uktu ah
Pathian in a tuah thotho. A u le pawl in
ziang vekin tuah khal hai sehla Pathian ih lamzin cu an kham thei cuang lo.
Khawvel mi pawl in an cahnak le thilti
theinak hmangin in dokhal á¹heu khal hai sehla Pathian ih lamzin cu an kham thei
cuang lo. Pathian mi pawl hi khawvelmi pawl in kan lamzin kham dingah a
phunphun in á¹an an la á¹heu. Kan mai bulpak par khalah in nam thla duhtu an um á¹heu.
Asinan Pathian in si ter in duhmi cu khawvelmi pawl in an ti dang lam thei lo,
kan lam ah Pathian a á¹ang ih si ter in duhmi in si ter ringring thotho.
Himi tuahsuak dingah
cungnungbik Bawipa cun
a tum rori a si.
A kut cu daantat dingah a hawi zo
ih
zohman in an kham thei nawn lo
ding.Isai.14:27
5. MANASSEH le EFRAIM (Gen 48:8-20)
Pathian in
thil a ti sual lo : Josef in a fa le pahnih kha a pa Jakob ih thlawsuah pe dingin a hei
hruai. A hruai dan ah cun a upa sawn Manasseh kha Jakob ih vorhlam ih um dingah
le a nau sawn Efraim kha a pa’i kehlam ih um dingah a hruai. A pa Jakob cun a
kut a kalh ih a vorhlam kut kha Efraim lu parah suangin thlawsuah a pe. Josef cun
a pa in a ti sual in a ruat, asinan a pa cun a ti sual lo kha ti ih cang dingin
a ti hrimhrimmi a si.
Zumtu pawlin kan duhdan vekih thil a thlen lo tikah pathian
in thil a ti sual hmang maw kan ti á¹heu. Asinan Pathian cun thil a ti sual dah
lo. Beisei dan kan nei á¹heu ih kan beisei dan vekih thil a thlen tikah ‘Pathian
a á¹ha’ ti a awl zet nan kan beisei lo zawngih
thil a thlen tikah cun ‘Pathian a á¹ha’ ti hi a har zet. Asinan Pathian cun
thil a ti sual pang dah lo ih a hnaá¹uan dan hi kan nih minung in kan thei ban
lo in kan hmu ban lo á¹heu sawn a si.
Van tla khi leilung hnakih a
saang bangtuk in
Ka ruahnak le ka lamzin cu nan
ruahnak le
nan lamzin hnakin a sang sawn a
si. Isai.55:8
Semtirnak
sungih UNAU thuanthu langsar pawl hi kan zoh tikah a nau sawn pawl hi mi hual
vaná¹ha an si ih, an thuanthu pawl hi zumtu pawl ih kan sim reh hei lomi pawl an
si. An thuanthu ihsin thu pakhat te vivo hmangih kan tarsuahmi pawkl hmangin
Pathianin siartu pawl nunram ah thazang si ter hram seh law.