
1.
Natnak Hrampi Ziang a si?
Natnak
timi hi ziang ruangih um le khui ihsin ra um ha a si ding ti hi kan ruat ṭheu
ding. Natnak hi Pathian in teh a thok ihsin a rak tuah cia hrimhrim mi a si pei
maw ti sehla, Pathian in Eden human ih Adam le Eve a ret laiah khan natnak
thuhla theih ding a um fawn lo. Cu ti asile Natnak hi ziang ihsin ra um thok a
si pei?
Rom.5:12 ah “Sualnak cu mi pakhat ruangah
leilungah a ra ih cuih a sualnak cun thihnak a thlenpi.”
a ti. Thihnak hi sualnak ruangih ra um a si ti in a langter mi pakhat cu
‘Natnak ih hrampi cu Sualnak a si’ ti hi a si. Natnak hrampi hi Sualnak a si
zia vun tarlang bet sehla Sem.2:17; 3:7,15-19 pawl kan siar asile sualnak
ruangih an parih thlengmi tuarnak, natnak pawl kan hmu thei. A hleice in nunau
hnenah nau nah rim tikah a natnak cu ka ṭhan ter ding a ti. Tluksiat hnu ciah
ihsin ‘nat’ timi ṭongfang kan hmu
thei ih Semtirnak kan vun siar vivo a si le naknak leh thihnak thu hmuh ding a
um vivo.
- Sem.12:17 : Faro
inn ah ṭihnungza natnak a thleng.
- Sem.38:28 :
Tamar cu pumna tuar zet in fa a hring.
- Sem.48:1 :
Jacob cu a na ih cui natnak in a thi
- Sem.50: 22-26
:
Josef thihnak thu in Semtirnak cabu a net.
Cun mithiam pawl ih an ruahmi cu
sualnak ruangih Pathian in leilung hi Noah sanah tilik ih a rak kholh hnu cun
leilung, nikhua boruak tampi a thleng aw
ih hi mi ihsin natnak khal tampi a karh, ti hi zum dan tlangpi a si.
2. Ziangruangah Kan Na?
Kan natnak san hi a cipciar in rel
ding sisehla rel ding tampi kan nei cio ko ding, a tlangpi thu in phun thum in
fun khawm sehla.
a) Pathian kut tuar ruangih natnak
Bible
sungah Pathian kut thlaknak ruangih utar hi hmuh ding a hmuh hnuaihni. Natnak
hrampi hi Pathian a si tinak lam siloin Pathian in natnak hmangih a cangvaihnak
sawn relduhmi a si. Cui Pathian kut thak ruangih natnak pawl cu a hnuailam
vekin tarlang sehla.
Khawvelmi
pawl parah : Pathian kut thlak tuartu hi khawvelmi lak khal ah hmuh
ding an um. Thihnak, siatnak rap thlak taktak khal a hmang ko nan natnak
hmangih kut a thlaknak pawl lawng tar lang sehla.
1.
Pathian
in Izip siangpahranginn ah ṭinnungza natnak a tlun ter.
Sem. 12:17
2.
Izip
ramah khuihli hma a tlun tertu hi Pathian a si. Suah. 9:8-12
3.
Siria
ralkap pawl an mit a cawt ter. 2 Siang.6:18
4.
Herod
cu Pathian upatnak a pek lo ruangah rulkhuk in a sung a ei siat ṭheh, pathian
ih kut thlaknak a si. Tirh.
12:23
Pathian in khawvelmipawlkut ih natnak a thlen ternak
san hi a mipawl runnak hrangah, an pathian zuamnak ah le a thilti theinak
langternak ah a si ṭheu. Mip. 33:4
A mi pawl parah : Pathian in khawvelmi pawl parlawng ah natnak hmangin
a cangvai lo, a mipawl par khalah kut a thlaknak hmun ṭhenkhat ah kan hmu thei.
A tlangpi thu ih kan zoh asile Pathianin a mi pawl parih natnak hmangin kut a
thlak ṭheunak san hi an sual ruangih nunsimnak, hremnak a si.
1.
Moses
thangsiattu Miriam in pharnat a tuar. Mip.12:9
2.
Judah
siangpahrang Jehoram cu Pathian a dungtun ruangah Pathian in a pum a na ter ih
a thi, a thih tik khal ah zohman ninghang an um lo. 2 San. 21:15;18-19
3.
Uzziah
parah Pathian in pharnat a thlen ter. 2 Siang. 15:5
4.
Vangvung
mi ih simmi a lunlo ruangah puithiaam Zekhariah cu fa an neih tiang ṭong thei
lo in Pathian in a um ter. Luk. 1:19-20
b)
Satan ruangih natnak
Bible
sungih kan hmuh thei lala mi cu Satan ruangih natnak hi a si. Satan hin Pathian
mi pawl siseh khawvelmi pawl khal a na ter thei. Cu mi ah fiangzet ih kan hmuh
theimi cu Pathian mi pawl parih natnak a thlen ter ding tikah Pathian siannak
lawngin a tuah thei. Pathian siannak tello in Pathian minung pawl a tham/tok
thei lo.
1.
Pathian
siannak in Satan in Job parah natnak a thlen ter. Job.2:7
2.
Kum
18 sung nunau nu a ngor ter. Luk.13:10-13
3.
Ṭong
thei lo in mi a tuah. Matt.9:32-33
c)
Nat hrimhrim
A tlun
ih kan tarlang vek silo in hi leilung hi Pathian ih camsiat zomi ram a si vekin
natnak ram, nat hri a tam deuhdeuhnak ram a si. Curuangah khawvelmi lawng
siloin zumtu pawl khal natnak in kan luat cuang lo. Sual ruangih Pathian kut
thlaknak, Satan kut tuarih natnak hi a um ko nan cumi si cuanglo ih nat tuarnak
hi a um hrimhrim. Nikhual thleng damlam ruangah, kan daithlan ruangah, lamzin ṭha
lo kan zawh ruangah ( Thuf. 5:11), nat hri ih in tlakbuak ruangah tvp… kan na ṭheu.
Zumtu kan si ruangah hi vek natnak hi
kan pumpelh thei cuanglo, Bible sungta
hun tarlang sehla
1.
Suah
ihsin mitcaw pa hi sual ruangih mitcaw a si lo. Johan. 9:3
2.
Nu
hnei nu ih fapa. 1Siang.17:17
3.
Elisha
khal a na. 2 Siang.
13:14
4.
Zekhariah
khal besia zetin a na. 2Siang.20:1
5.
Daniel
– ni tampi sung a dam lo. Dan.8:27
6.
Dorks
khal dam lo in a thi. Tirh.
9:36-37
7.
Pual
khal natnak a tuar ve. Gal.
4:13
8.
Timote-
pumna a nei. 1
Tim.5:23
A tlun ih tarlangmi pawl hi
an sual ruangih Pathian in nat termi an si lo ih natnak ih a tlak buak hrimhrim
mi an si. Curuangah dam lo kan ton tinte’n sualnak ruangih tuar ah ruat/puh ṭheh
ding a si lo.
3.
Damnak hrampi ziang a si?
Kan
natnak thu pawl kan tar lang zo ih, Pathian kut tuar leh Satan ruangih natnak a
um, asinan Baibal ah Pathian cun mi a dam ter thu hmuh ding a um laiah Satan
inmi a dam ter thu hi hmuh ding a um lo. Curuangah Satan cu na tertu lawng a si
ih mi a dam ter ve lo.
a)
Pathian
ih dam ternak :
Pathiam hi kan damnak hrampi a si zia cu rel tam ṭul lo in kan theih ṭhehmi a
si. Suah.15:26 ah Jehovah Rapha , ti dam
tui Pathian a sinak a phuang. Kan damnak
hrampi bik cu Pathian a si ih ziangvek natnak khal dam ter thei lo mi a nei lo.
b)
Zumnak
thawngih damnak :
Pathian cun a zum le zum lo ah ṭhum aw cuang lo ih a dam termi an um ko nan
zumnak thawngih damnak co timi hi Baibal ih kan hmuh theimi a si. Kum 12 sung
thi put nu ina zumnak a dampi Luk.8:48
ih mitcaw kutdawh khalina zumnak a dampi ve Luk.18:42.
c)
Mina
dam ter theinak laksawng:
Thukam hlun ah Pathian hi tidamtu a sinak tampi a lang ih Thukam thar ah Jesuh
in mi damti a dam thei thu Thuthangṭha bu 4 sungah kanhmu thei, cumi thluh
hnuah tidam hna hi Thlarau thainghlim thlangih a peh zom. 1 Kor. 12:9 ah
Thlarau in mi pakhat hnenah mina damter theinak laksawng a pek thu kan hmu
thei. Curuangah Thlarau in mina damter theinak a pekmi pawl hmangin damnak kan
co thei.
4.
Siibawi pan/siivai hman a sual maw?
Zumtu
lakah thu fehpi dan bangaw lo a um thei zetmi cu dam lo kan ton tikah mi ṭhen
in sii bawi pan mai duh an um laiah mi ṭhen cu sii bawi pan duh lo, siivai ei
duh lo an um ve. Himi thu ah kan Baibal in ziangtin in zirh ti hi kan ṭhum
awknak ding a si. Sii vai hmang duh lo/ sii bawi pan duh lo pawl hi an feh sual
ti mai ding a si lo ih damnak hrampi a si mi Pathian an rinsannak leh an zumnak
ruang ah tla a si thei. Pathian in mi a dam ter tikah copcilh (direct) rori in,
ziang kha hmang lo in mi a dam ter ṭheu. Cumi rualin zumtu in kan theih dingmi
cu siibawi pan/ siivai hman khal hi zum lo tu pawl hrangih ret ding a si lo,
zumtu paw khal in kan damnak hrangih kan ṭulmi an si. Baibal ih kan hmuh theimi
pawl hun tarlang sehla
1.
Hezakiah
damnak ding hrangah theipi rah phom dip hi sii ih hman a si. Isai. 38:21
2.
Kan
uar zetmi Josef in a kut hnuai hnaṭuantu ah siibawi a nei. Sem.50:2
3.
Samaria
miṭha pa in mi tuamhlawmnak ah hriak a hmang.
Luk.10:34-35
4.
Jesuh
in “ a dam pawl in siibawi an ṭul” a ti. Luk.5:31
5.
Paul
in Timote kha a pumna hrangah sabit ti in a fial. 1 Tim.5:23
Luk.8:43-44 ah kum 12 thiput khal a neih zuar in siibawi
a pan nan damlam pan lo in a zual deuhdeuh, timi thu in in sim duhmi cu siibawi
inmi an damter thei lo ti lam a silo ih siibawi ih dam ter theilo mi khal
Pathian cun a ti dam thei, ti sawn hi in zirh duhmi a si.
ca siarmi : Sickness and Healing—What the Bible Tells Us
ca siarmi : Sickness and Healing—What the Bible Tells Us