Friday, July 14, 2017

Jesuh in KEIMAH a timi 7 ( 7 I am )

          Jesuh, Amah rori in KEIMAH cu......... ka si a timi hi Johan sungah 7  a um ih cu pawl cu a tawi zawngin tarlang vivo sehla.

1. Keimah hi nunnak sang ka si: Johan 6:35, 414851

          Sang hi Jesuh san lai ah rawl ih an hman bikmi a si ih kan nih laimi pawl in buh hi  rawl ih kan hman bik vek a si. Jesuh in keimah hi nunnak sang ka si a ti mi thawn pehpar ih thil pahnih in vun rel sehla.

          a) Nunnak hrampi : Sang hi nitin an nunnak hrangah rawl in an rin bikmi a si bangtuk in Jesuh hi kan nunnak hrampi bik a si. Hi tawk ah nunnak sang ka si a ti tikah kan lei takda nunnak men kha a rel duhmi a si lo ih kan thlarau nunnak ding sawn a si. Thlarau lamah mi thi kan si tikah nunnak kan ṭul ih cucu Jesuh lei ih a runsan khal a si. Johan 10:10 ah “.... nunnak an ngahnak dingah ka ra.....” tiah a si. Lei  ti le rawl in kan thlarau nunnak a pe thei lo ih kan thlarau hrangah Jesuh lawnghi nunnak sang a si. Jesuh, nunnak sang lo in zohman in nunnak an ngah thei lo.
          b) Nitin kan ṭulmi : Sang cu rawlih an hman bikmi a si bang tukin nitin in an ṭul, cu bangin Jesuh, nunnak sang hi nitin ih kan ṭulmi a si. Kan damnak hrangah, kan cahnak hrangah, kan ṭhanlennak hrangah, leh kan ziangkim hrangah nitin in kan ṭul a si. Ziang tik lai khalah, khui tawk hmun khalah leh ziang vek dinhmun khalah Jesuh, nunnak sang ṭul lo ti a um thei lo.
Nitin kan ṭulmi, Jesuh, nunnak sang

2. Keimah cu leilung ih tleunak ka si: Johan 8:12

          Hi thu hi Farasi pawlin Jesuh hnenah ṭang ṭawm sualnak a tuah liafang an kaihmi nunau an hruai ih a dengtu um lo ih an tlan thluh hnu ciah ih Jesui’ ṭongmi a si. Hi thu thawn pehparin tleu ih hnaṭuan dan pawl vun zoh hnik sehla.
          a) Thianghlimnak         : Tleunak cu thianghlinnak lam thu relnak a si. Jesuh in “Keicu leilung ih tleunak ka si” a ti tikah a mah hi mi thianghlim a sinak leh leilung/ minung thianghlim tertu ding a sinak a lang ter. Pathain hmai ih mawh nei lo, mi thianghlim kan si theinak cu Jesuh thawngin a si.
          b) Sinak langfiang tertu: Thil a sinak vekih kan theih theinak pakhat cu tleunak tawngin a si. A dum, a rang, a pawl,a sen, a mawi , a sia,... tvp kan theih theinak cu tleunak thawngin a si. Farisi pawlin uire nu kha misual ah an ret ih an mah cu ṭha ih an ruah awk lai ah Jesuh hmai an thlen cun an zate’n misual an si nak a lang ṭheh, zohman uire nu deng ngam tu an um nawn lo. Kan sinak hi minung hmai kaa ahcun kan thup thei men thei nan Pathian hmai kaa ahcun thuh theih a si lo, kan sinak vekin kan lang ṭheh.
          c) Lam hmuhtu: Thimlak ih kan feh a si ahcun kan bah lo nak dingah kan bah ih pal lo dingmi kan pal ṭheu, lamzin ṭha te’i kan zawh theinak dingah tlaunak hi kan ṭulmi a si.Jesuh, tleunak a nei tu pawl cun hi leitlun, sual thim ih a khuhmi lakah nun thianghlim leh zoh ṭhim tlak nun kan nei ṭheu. Jesuh neitu pawl cu kan kiangah sual tuah ding a um lo ruangih sual lo men si lo in sual tuah ding tampi um cingin sual lonak/ ṭhatnak lamzin ah kan sung um tleu in kan nun in hruai ṭheu a si.

3. Kei cu tuu hrangah sangka ka si: Johan 10:7,9

          Jesuh in “kei cu tuu hrangah sangka ka si” a ti tikah amah lawng hi luh theinak sangka a si tinak a si ih, tuu pawl in tuu inn an luhnak umsun a si. Rundam kan si ih vamram kan thlen theinak ding sangka umsun cu Jesuh lawng a si. “Vanram cu pakhat a si ih a luh theinak sangka/ lam zin cu a phunphun a um, sakhaw tin in kan mah leh sakhua nak lamzin in vanram cu kan thleng thei” timi zirhnak thawn cun a kaih aw lo nasa. Jesuh in “kei cu sangka pakhat ( a door ka si” a ti lo ih “ sangka (the door) ka si” a ti ruangah amah pakhat lawng hi van kan thlen theinak umsun a si.

4. Kei cu tuukhal ṭha ka si: Johan 10:11
         
          Tuukhal ṭha a sinak thu khal amah rori in a rel ih sancawp men a si lo, tuu hrangah a  nunnak tiang a liam siangtu a si. Tuu thu hla hicu kan thei tam zet ih ramsng dang vek an si lo an derdai, an cak lo, khaltu ṭha ṭul hleice an si. Zumtu leh tuu dinhmun ih ding kan si thu hi Baibal ah hmun ding a um hnuaihni ih mi derdai,caklo kan si ih khaltu ṭha ṭul kan si.Tuu khaltu ṭha in a tuu pawl ṭhate’n a kilkhawi bangin Jesuh ih kilkhawimi kan si ti theih tlukih hnangam thlak a um lo. In kiltu hi leitlun minung mifim, mi thiam men an si lo ih Jesuh, amah rori ih kilkhawimi kan si.  Anih cu tuu hrangah khaltu ṭha a si ringring, tuu hmuahhmuah hrangah a ṭha. Kan ni cu mi hmuahhmuah hrangah kan ṭha thei lo ih ziangtik lai khalah kan ṭha thei ringring lo. Jesuh cu kan hrangah ziang tik lai caan khalah, zo hrang khalah a ṭha ringring, Amen.

5. Kei cu thawhsalnak leh nunnak ka si: Johan 11:25

          Hi thu hi Lazarus a thih ih a kaih thawhsal ding ṭum ih a relmi a si. Nunnak hrampi a sinak kan rel zo ih thawhsalnak thu thawn pehpar in thu hnih vun zoh sehla.
          a) Nehtu a si : Thawnsalnak ka si a ti tikah thihnak ih neh lo a si nak kha a tar lang. Sakhua tampi an um ih ziang sakhua hmanin an pathian thihnak ihsin a tho sal timi thu hi theih ding a um lo, Jesuh ti lo cu! Minung ah thihnak a nehtu kan um lo, thihnak ih nehmi hlir kan si ih Jesuh lawng hi thihnak nehtu a si ih amah rori khal thihnak ihsin a tho sal ih amah thawngin mitam pi in thihnak ihsin an tho sal zo. Pathian hmuahhmuah lakih cungnung bik, thihnak nehtu cu Jesuh, kan Pathian a si.
          b) Thawhsalnak : Jesuh thihnak nehtu a sinak a lang fengnak cu leitlun a tlan len laiah mithi a kai tho ih a thihnak in mithianghlim pawl an tho ih amah rori khal thihnak ihsin a tho. Culawng si lo in zumtu pawl in rung thruai tikah a thimi pawl (itthat) pawl an tho hmaisa dingih nung damih um pawl khal thihnak ih neh nawn lo taksa ah ti danglam kan si ding. Thihnak cu sual ih tur/thilti theinak a si ih, sual leh a thilti theinak hmuahhmuah Jesuh in a neh ṭheh zo.

6. Keimah cu lamzin, thutak leh nunnak ka si: Johan 14:6

          Lamzin leh nunnaka sinak thu pawl cu a tlunlam ih kan tarlang zo mi pawl kan ring men dingih Thuhak a si a sinak malte’n kan tarlang ding. Satan hi thuphan hmuahhmuah ih pa a si zia amah Jesuh ih thurelmi in kan thei thei Jn.8:44. Satan cu thuphan a si ih amah ah thu dik a um lo, Jesuh cu thutak a si ih amah ah thuphan a um ve lo thung.
          a) Sinak langternak thutak ( Embodiment of truth ): Pathian hi minung hnenah  thu lawngin a sinak a phuang lang lo ih ziangvek a si tikha hmuhtheih in Jesuh taksa in a lang ter. Pathian hi um lo pi kha um kan ti men a si lo ih a um zia leh a sinak pawl kha Jesuh parah hmun theih a lang. Johan.10:30; 14:10; 17:11.
          b) Luatnak thutak :Sual ih ṭemṭawn mi pawl luat tertu thutak, zalen ih in tuahtu thutak, ṭihphannak lak ihsin in luat tertu thutak a si.

7. Keimah cu sabit hri ngaingai ka si : Johan 15:1

          Jesuh in sabit hri ngaingai a sinak a rel rualin kan nih hi a hnge kan si thu a tarlang cih. Sabit hnge cu sabit hri ihsin a cerhsuakmi an si vekin zumtu cu Jesuh ihsin a cerhsuakmi kan si ih kan hrampi bik cu Jesuh a si.
a)    Pehzomnak : Sabit hri leh a hnge cu an pehzomawk ringring bang tuk in Jesuh hi tu ah amah tak hmuh ding um lo khal sehla in pehzom ringring, ziang tik hmanah kan mah te’n kan tan dah lo a si. Sabit hnge in a ṭulmi pawl a ngahnak hrampi cu a hri a si bang tuk in kan ṭulmi kan ngahnak hrampi cu Jesuh a si. Amah tello/pehlo in tuah theimi kan nei lo.
b)    Rahsuahnak : Sabit hri tello in a hnge a um theilo nan rah a suahnak cu a hnge ah a si. Mi in Pathian thu ah rah ṭha, par ṭha tlan ding an hmuh  theinak dingah zumtu hi a hnge kan si. Mi in thil ṭha nan tuahmi an hmu dingih van ih a um mi nan Pa an thangṭhat ding a ti bang tuk in tu ah amah Jesuh hi taksa in hmuh ding a um lo, asinan a ai ah zumtu pawl hi in tlah, in fial, a ruahsuahnak ding kan si.


Jesuh in “keimah” a ti awknak pawl hi thupi zet, rel ding tampi um hril an si ih tui ṭum ah a zate’n langkim ter ding tumtahnak thawn a tawi zawng te in tarlana si. Pathian in a siartu nan parah manna thar in lo cawm hram seh.


Ca siarmi : The preacher's outlines & Sermon Bible
                   What did Jesus mean when He said 'I AM'?