Ziang Thu Hmangin Missionary Pawl in Ram an Rak Lak?
Missionary pawl ih hlawhtlinnak an hmuh dan hi pakhat
le pakhat a bang aw cio lo ding.Tuitum ah Missionary mi 4 pawl ih an
hlawhtlinnak tawi te’n kan zoh ding. An hlawhtlinnak hi an thusimmi ruangah a
si ih ziangvek thu so an sim?
1.
Rawithawinak Thu
Kum 1907 ah Missinary Dr. East cu Hakha ihsin a poksuak ih
Lumbang in Pa Thang Tsin a sawm ih Bualkhua le Vazaang tlawng dingin an
pok.Bualkhua an tlen tikah Dr. East cun Pathian thu a sim ih Pa Cong Kham in a
rak ngai ve.Pa Cong Kham cu puithiam lu bik a si ih khawtlang raithawitu a si.
Pa Cong Kham cun Dr. East ih thusimmi a ngai tikah a lung a lut tuk ih a
thinlung phurrit hmuah a hlo theh. Dr.East cun ziang thu bik saw a sim ih Pa
Cong Kham in Pathian a zum lok mai kan ti asile “Raithawinak” thu a si.
Rundamnak thu kha Raithawinak thu in a sim tikah Pa Cong Kham cu a lung a fiang
vukvi mai. Ziangah kan ti asile amah kha raithawitu a si tikah Jesuh Khrih ih
raithawinak thu a theih cun a nunnak thleng danglamtu ah a cang. Kum tin te’n
raithawi ringring tul kha Jesuh Khrih thawinak ruangah kumkhaw daih raithawinak
kan co zo ti hi fiangtein a thei. Curuangah tlangsuak pawlin an turhnawh rero
khalah raithawinak a tuah duh nawn lo.
2.
Jesuh cu Ramhuai
Hnakin Thil a Ti Thei
Mizoram ih Missionary ra thleng Rev.F.W.Savidge ( Sap
Upa ) leh Rev.J.H Lorrain (Pu Buanga ) in Pathian Thu
an phuan hmaisabik mi cu “Sual ngaithiamnak” thu a si.Asianan cui thu thawn cun
ram an la lo nasa. An thusimmi kha an lunglut zawng a si lo. Cui hnu ah Mizo
pawl ih nunphung, tlanlen dan, khawsat dan pawl an hun zir ih thil pakhat an
hmuh suahmi cu Mizo pawl hi ramkhuai tin emem mi an si ti an hmusuak. Cucun Jesuh
cu ramhuainak in a cungnung, thil a ti thei sawn ti thu hmangin Pathian
thu an sim. Cui thu an theih vete’n an lung a lut emem ih kan tih emem ramhuai
hnak ih caksawn thu cu theihfiang caknak an nei. Cuti cun hi thu hmangin awlai
sawn in hlawhtlinnak an run hmu vivo.
3.
Sihte ih Can Thu
Kum 1961 ah kum 19 mi Bruce Olson
cu South America, Indian hnam pakhat Motilones lakah missionary in a feh.
Motilones hnam pawl hi mirang an hmuh phot ahcun hlah lo in that pawl an si
tikah Bruce Olson khal hrem a tuar, thah an tum ih thi hlon ih an hlon caan
khal a um. Asinan Pathian in a humhim ih thi suak lo te’n a um. A net lam ah
cun an zangfah riangri ih cuti cun an mai’ mi le sa vek in an lakah a khawsa.
Hi miphun pawlin an thuanthu lakah an ngaitha zetmi thuanthu pakhat a nei. Cui
thuanthu cu “Motilones pa pakhat sihte ih a cannak” thu a si. Cui thuanthu
cu hmang tangkai tahratin “Jesuh,Pathian Fapa minung ih a cannak” thu a sim tikah
an lung a lut zet ih cuti cun rei lo te ah Khristian an an rung lut cupco ih
missionary hlawhtlin zet ah a cang.
4.
Naute Thlengawk
Thu
Don Richradson tei’ nupa cu kum 1962 ah missionary in Indonesia ih Irian Jaya tikulh
ih um SAWI miphun pawl hnenah an feh. An tong le nunphung pawl thei tawk ih
zirnak ah nikhat ah nazi 8-10 sung an hmang. Voikhat cu khaw khat leh khaw khat
an do awk tikah remnak an tuah sal dan thu kha tha ten a zir. Hi miphun pawl,
khaw khat le khaw khat an do awk hnuah
do aw nawn lo in, kan rem aw thlang ding ti langternak ah naute an
thleng aw ih cucu “Remawknak naute” tiah an ko. Cui thu cu Don in remcang ah
hmangin lei le van do ral aw kha Pathian in remnak naute Jesuh in pe ti
thu a phuang ih an lung lut zawng le an theihfeng thiam zawng tak a si. Cucun
reilo te ah Khristian an an lut ih minung 1000 tlem Biakinn tianghman an sak
thei mai. Kum 1976 an an ram, North America ah ngaihthat zet in an kir sal ih
kum zabi 20 nakih missionary hlawhtling bik in ruahmi an si.
Pathian thu kan phuan tikah ziang vek thu khalin
Pathian cun hlawhtlinnak cu in pe thei ko.Asinan thu kan simmi pawl in an theihfeng
awlnak dingah cun an nunphung thawn a kaih aw zetmi thu hmangthiam hi hmanraw
tha a si ti hi a tlunih kan tar langmi pawl thu hmangin kan thei thei.
Sirhsan: Kohhran leh Mission
Lairam Mi langsar Pawl Leh Pathian Kutneh
Mawizia